Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZII
Studianadpolitykamijęzykowymi
jakoprzestrzeńkonkurencjiinterdyscyplinarnej
1.Dominacjaujęćsocjolingwistycznych
iichkrytyka
Politycznośćjęzykowegowymiarurealiówspołecznychinteresujeprzedstawicieli
rozmaitychtradycjiikierunkówbadawczych.Tezkoleipozostajązakotwiczone
wwielorakichsubdyscyplinachwspółczesnychnaukspołecznychorazhumanistyki.
Skutkujetodynamicznymrozwojemnietylkostudiównadpolitykamijęzykowymi,
leczrównieżżywąkrytykątejdomeny.
Krytykapodejmowanajestzarównozzewnątrz,jakiodwewnątrz.Wpierwszym
przypadkupodajesięwwątpliwośćwagęipotrzebęposzukiwańpoznawczychwza-
kresiestudiównadpolitycznościąjęzyka.Wtymkontekścienierzadkopojawiająsię
zarzuty,żekombinacjastudiównadjęzykiemorazstudiównadpolitykąprowadzi
doeklektyzmu,pomieszaniapojęćibrakuklarowności.Wadyteskutkowaćmają
głębokimsubiektywizmemoraznadmierlubniewłaściwąideologizacjądyskursu
naukowego.Natomiastdrugasytuacjamamiejsce,gdykrytykujesięjakośćdotych-
czasowychosiągnięć,wzywającdorozwojurefleksjiteoretycznej,któraposłużyć
powinnajakopodstawanowychprojektówempirycznych.Tenatomiastmiałyby
przełożyćsięnaautentyczneodkryciaumożliwiającezrozumienieważkichoddzia-
ływańwzajemnychpomiędzysferąjęzykowąorazsferąpolityczną.
Wprzestrzenistudiównadpolitykamijęzykowymi,atakżeplanowaniemję-
zykowym,niewątpliwiedominujerefleksjasocjolingwistyczna.Zarazemwłaśnie
socjolingwistykajestdyscyplibadawczą,któralegitymujesiędługąmetryką
wzakresiezgłębianiapolitycznegowymiarujęzykowościorazjęzykowegowymiaru
polityczności.Socjolingwiścijużwlatach50.XXwiekurozpoczęlisystematyczną
pracęnadrozwojempolabadawczego,którewswoistysposóbstarasię:a)kon-
stytuowaćpolitykijęzykowejakoprzedmiotswychdociekań;b)określaćmetody
badawcze,którychzastosowaniekształtujepraktykębadańnadtymprzedmiotem.
Wefekciestudiasocjolingwistyczneprzyniosływielekluczowychustaleńdotyczą-
cychpolitykjęzykowych.Rozstrzygnięciatepodziśdzieńwpoważnymstopniu
27
AdamMickiewiczUniversityPress©2021