Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.CZYMJESTEKONOMIA?
Korzyściwynikającezespecjalizacjisąpowodem,dlaktóregodanaosobazazwyczaj
wybieratylkojednąkarierę.Abyzostaćlekarzemalbopilotemliniilotniczych,potrze-
bawielulatstudiówipraktyki.Wielulekarzymogłomiećpotencjał,abystaćsiędo-
skonałymipilotamiiviceversa,alejestbardzomałoprawdopodobne,żebyktokolwiek,
ktozdecydowałbysięrealizowaćsięwobutychzawodach,byłtakdobrympilotemlub
takdobrymlekarzemjakktoś,ktoodpoczątkuzdecydowałsięnaspecjalizacjęwjed-
nejdziedzinie.Takwięcto,żeposzczególneosobyspecjalizująsięwswoichzawodach,
wszystkimprzynosikorzyść.
Tym,copozwalalekarzowiipilotowiwyspecjalizowaćsięwswoichdziedzinach,są
rynki.Ponieważistniejąrynkilotówkomercyjnychiusługlekarskich,lekarzmapew-
ność,żemożepoleciećtam,gdziechce,apilotmapewność,żemożeznaleźćlekarza.
Takdługo,jakposzczególneosobywiedzą,żemogąznaleźćnarynkutowaryiusługi,
którychpotrzebują,sąskłonnezrezygnowaćzsamowystarczalnościizostaćspecjalistą
wjakiejśdziedzinie.Aleskądludziemająpewność,żerynkidostarcząimtego,czego
potrzebują?Odpowiedźnatopytanieprowadzinasdonaszejdrugiejzasadydotyczącej
interakcjimiędzyindywidualnymiwyborami.
Zasada#6:Rynkidążądorównowagi
Popołudnie,wsupermarkecietłok,przykasachdługiekolejki.Nagleotwierasięjedna
zzamkniętychdotądkas.Cosiędzieje?Najpierw,oczywiście,wieluludziruszywstronę
tejkasy.Pokilkuchwilachwszystkosięjednakuspokoi:kupującyustawiąsiętak,że
kolejkadonowootwartejkasybędziemiałamniejwięcejtakąsamądługość,jakkolejki
dowszystkichpozostałych.
Skądtowiemy?Czwartazasadamówinam,żeludziewykorzystująmożliwoścido
poprawyswojejsytuacji.Tooznacza,żerzucąsięwkierunkunowootwartejkasy,aby
oszczędzićtrochęczasuikrócejstaćwkolejce.Sytuacjazaśuspokoisięwtedy,kiedy
zmianakolejeknieprzyniesiejużżadnejkorzyści–czylikiedymożliwościpoprawyswo-
jejsytuacjizostaływyczerpane.
Historiakolejekdokaswsupermarkeciemożewydawaćsięniezwiązanaztym,
jakoddziałująnasiebieindywidualnewybory–wrzeczywistościjednakjestilustra-
cjąważnejzasady.Sytuacja,wktórejjednostkiniemogąjużpoprawićswojejsytuacji,
zmieniajączachowanie–czylisytuacja,wktórejwszystkiekolejkisąrównejdługości
–todokładnieto,coekonomiścinazywająrównowagą.Orównowadzeekonomicznej
mówimywtedy,kiedysytuacjażadnejjednostkiniepoprawiłabysięnaskutekzmiany
działaniaczywyboru.
PrzypomnijmysobiehistorięomitycznymwarsztaciesieciJiffyLube,gdziepodobno
taniejbyłozostawićsamochódnawymianęolejuniżzapłacićzaparkowanie.Gdybytaka
możliwośćistniałanaprawdę,aludzienadalpłaciliby30dolarówzaparkowanienapłat-
nychparkingach,wtedyniemielibyśmydoczynieniazsytuacjąrównowagi.Ijużsamoto
powinnozasugerowaćnam,żetahistorianiemożebyćprawdziwa.Wrealnymświecie
24
