Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.CZYMJESTEKONOMIA?
Jeślijednaknieefektywnekorzystaniezzasobówjestniepożądane,wjakisposóbmożna
ztychzasobówkorzystaćefektywnie?
Możnasobiewyobrazić,żeefektywnewykorzystaniezasobówmacośwspólnego
zpieniędzmi–żemożnajemierzyćwdolarachicentach.Alewekonomii,podobniejak
wżyciu,pieniądzjesttylkośrodkiemdoinnychcelów.Wskaźnikiem,którydlaekonomi-
stówjestnaprawdęistotny,niesąpieniądze,aleszczęściealbodobrobytludzi.Ekonomi-
ścimówią,żezasobygospodarczesąwykorzystywaneefektywnie,kiedysąwykorzystywane
wtakisposób,którywpełniwyczerpujewszystkiemożliwościpoprawysytuacjiwszystkich
ludzi.Innymisłowy:gospodarkajestefektywna,jeśliwykorzystujewszystkiemożliwości,
abypoprawićsytuacjęniektórychludzibezpogarszaniasytuacjiinnych.
Wnaszymprzykładziezbytmałejsaliwsposóboczywistybyłamożliwośćpoprawy
sytuacjiwszystkich–przeniesieniezajęćdowiększejsalisprawiłoby,żesytuacjastuden-
tówpoprawiłabysiębezkoniecznościskrzywdzeniakogokolwiek.Wyznaczenienadane
zajęciazbytmałejsalibyłoprzykłademnieefektywnegowykorzystaniazasobówuczelni
–zorganizowanieichwwiększejsalibyłobyefektywnymwykorzystaniemzasobów.
Gdygospodarkajestefektywna,przynosimaksymalnemożliwezyskizhandlu,biorąc
poduwagędostępnezasoby.Dlaczego?Ponieważniemasposobunazmianęwykorzy-
staniazasobówtak,abyjeszczebardziejpoprawićsytuacjęwszystkichzainteresowanych.
Kiedygospodarkajestefektywna,sytuacjęjednejosobymożnapoprawić,zmieniającspo-
sóbwykorzystaniazasobówwyłącznieprzezpogorszeniesytuacjikogośinnego.
Gdybywnaszymprzykładziewszystkiewiększesalebyłyjużzajęte,uczelniabyła-
byprowadzonawefektywnysposób:sytuacjęnanaszychzajęciachmożnabypoprawić
–przenoszącsiędowiększegopomieszczenia–tylkopogarszającsytuacjęludziwtym
większympomieszczeniuprzezzmuszenieichdoprzeniesieniasiędomniejszejsali.
Toprowadzinasdosiódmejzasady:
Abyosiągnąćcelespołeczeństwa,zasobypowinnybyć
wykorzystywanewsposóbefektywny.
Czydecydencipolitycznipowinnizawszedążyćdoosiągnięciaefektywnościekono-
micznej?Niekoniecznie,ponieważefektywnośćjesttylkośrodkiemdoosiągnięciacelów
społeczeństwa.Czasamiefektywnośćmożebyćsprzecznazcelem,któryspołeczeństwo
uznałozawartosiągnięcia.Wwiększościspołeczeństwnaprzykładludzietroszcząsię
równieżokwestiesprawiedliwości–równości,słuszności.Zazwyczajistniejekompromis
międzysprawiedliwościąaefektywnością:politykapromującasprawiedliwośćczęstood-
bywasiękosztemzmniejszonejefektywnościgospodarkiiviceversa.
Abytolepiejzrozumieć,przyjrzyjmysiękwestiimiejscparkingowychnaparkingach
publicznychprzeznaczonychdlaosóbniepełnosprawnych.Jestwieleosóbdoświadczają-
cychtrudnościzporuszaniemsiępieszozpowoduwiekuczyniepełnosprawności–dla-
tegoteżsprawiedliwewydajesięprzydzielaniebliższychmiejscparkingowychspecjalnie
doichużytku.Zauważamyjednak,żewiążesiętozpewnąnieefektywnością.Abymieć
pewność,żemiejsceparkingowejestdostępne,kiedyosobaniepełnosprawnagopotrze-
buje,zazwyczajmiejsctakichjestwięcejniżosóbniepełnosprawnych,którechcąznich
korzystać.Wrezultaciepożądanemiejscaparkingowesąniewykorzystane(apokusa
26
