Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.ZASADYPODSTAWOWE
Istniejerównieżograniczonailośćzasobówludzkich,takichjaksiłarobocza,umiejętno-
ściiinteligencja.Awrozwijającejsięgospodarceświatowejiprzyszybkorosnącejliczbie
ludnościnawetczystepowietrzeiwodastająsięzasobamideficytowymi.
Wyborówmusządokonywaćjednostki–aleniewystarczającailośćzasobówoznacza,
żewyborówmusidokonywaćtakżespołeczeństwojakocałość.Jednymzesposobów,
wjakispołeczeństwowgospodarcerynkowejdokonujewyborów,jestsumowaniesię
wieluwyborówindywidualnych.NaprzykładAmerykaniejakogrupadysponujątygo-
dniowookreślonąliczbągodzin:ileztychgodzinspędzą,jeżdżącdosupermarketów,aby
uzyskaćniższeceny,ailezaoszczędzą,robiączakupywmniejszychsklepach?Odpowiedź
jestsumąindywidualnychdecyzji:każdazmilionówjednostekwgospodarcedokonuje
wyborudotyczącegotego,gdzierobićzakupy,ałącznywybórjestpoprostusumątych
indywidualnychdecyzji.
Alesądecyzje,którychzróżnychpowodówspołeczeństwoniechcepozostawiaćin-
dywidualnymwyborom.Weźmyprzypadekpołowówdorsza:do1992r.nadmiernepoło-
wyprowadzoneprzezrybakówspowodowały,żezasobydorszawpółnocnymAtlantyku
sąbliskiewyczerpania.Rządkanadyjskiinterweniowałwceluograniczeniailościpoła-
wianychprzezrybakówryb;wrezultaciejużw2016r.wiadomobyło,żepopulacjadorszy
zaczynasięodnawiać.
Zasada#2:Prawdziwykoszttokosztalternatywny
Wostatnimsemestrzeprzedzakończeniemszkoływtwoimplanielekcjizmieścisiętylko
jedenprzedmiotfakultatywny.Problempoleganatym,żesądwa,naktórychnaprawdę
cizależy:wprowadzeniedoprojektowaniastroninternetowychihistoriajazzu.
Załóżmy,żedecydujeszsięnazajęciazhistoriijazzu.Jakiesąkosztypodjęciatakiej
decyzji?Jednymzkosztówjestto,żeniemożeszjużchodzićnazajęciazwprowadzenia
doprojektowaniastroninternetowych–najlepszegoztwoichwyborówalternatywnych.
Ekonomiścinazywajątakirodzajponiesionychkosztów–to,zczegomusiszzrezygno-
wać,abyotrzymaćto,czegopragniesz–kosztemalternatywnymdanegoartykułuczy
wyboru.Toprowadzinasdodrugiejzasadyindywidualnychwyborów:
Kosztalternatywnydanejrzeczy–czylito,zczegomusiszzrezygnować,
abyjązdobyć–toprawdziwykoszt.
Kosztemalternatywnymwyboruzajęćzhistoriijazzusąkorzyści,jakiemożnabyło
osiągnąć,chodzącnazajęciazprojektowaniastron.
Koncepcjakosztualternatywnegojestkluczowadlazrozumieniaindywidualnychwy-
borów,bo–ostatecznie–wszystkiekosztysąkosztamialternatywnymi.Jesttakdlatego,
żekażdywybór,jakipodejmujemy,oznaczarezygnacjęzjakiejśalternatywy.
15
