Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
któregogłównymcelembyłorozbiciepaństwaserbskiego
odśrodka.Prawdopodobnieuważałon,żeultranacjonalizmtej
organizacjimiałstanowićjedyniekamuflażdladziałalności
wywrotowejwewnątrzkraju.Tabłędnainterpretacjaprzedostałasię
dowieludyplomatycznychraportów.Naprzykładzazwyczajdobrze
poinformowanyposełaustriackiwBelgradziedonosiłwlistopadzie
1911roku,iżtwierdzeniaCzarnejRęki,żejesttougrupowanie
patriotycznedziałającepozagranicamiSerbiinarzeczzjednoczenia
wszystkichSerbów,stanowiły„wrzeczywistościtylkoprzykrywkę,
gdyżjejprawdziwymcelemjestingerencjawwewnętrznesprawy
kraju”[106].Tonieporozumienieprzyczynisiędozamroczeniawładz
austriackichwczasiekryzysulipcowegow1914roku.
WBośniiHercegowiniesiatkiUjedinjenjeilismrt!oraz
NarodnejObranypołączyłysięzlokalnymigrupamidziałaczy
wszechserbskich,zktórychnajważniejszabyłaMladaBosna(Młoda
Bośnia).Niebyłatojednolitaorganizacja,aleraczejzbiórgrup
ikomórekmłodzieżyrewolucyjnejdziałającychnaobszarzecałejtej
prowincjimniejwięcejodroku1904.WodróżnieniuodCzarnej
RękiiNarodnejOdbranynieograniczałasięonadowąsko
rozumianegoserbskiegopunktuwidzenia,alestanowiłaczęść
wielkiegoruchumłodzieżowego,któryogarnąłwszystkienarody
południowosłowiańskie[107].Ponieważmłodobośniacydziałalipod
okiempolicjiaustriackiej,utworzylizdecentralizowaną,elastyczną
strukturęopartąna„kółkach”(kružki)powiązanychzesobąjedynie
przezwyznaczonychpośredników.MłodaBośniamiałaswoją
wielkąchwilęw1910roku,kiedyjedenzjejdziałaczy
przeprowadziłataksamobójczynaaustriackiegogubernatoraBośni.
Wdniuotwarciabośniackiegoparlamentu3czerwca1910roku
BogdanŽerajić,serbskistudentzHercegowiny,wystrzeliłpięćrazy
dogubernatoraMarijanaVarešanina.Kiedywszystkiejegokule
chybiłycelu,Žerajićprzystawiłsobielufędogłowyiszóstym
pociskiemodebrałsobieżycie.Zostałpochowanywbezimiennej
mogilenacmentarzuwSarajewie,wczęściprzeznaczonejdla
przestępcówisamobójców.Jegogróbstałsięwkrótcemiejscem
kultudlaserbskiegopodziemia,ajegowyczynbyłopiewany