Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
grodu,naktóregomiejscuwzniesionopóźniejzamek.
NawzgórzuStaromiejskimrozwinęłasięnatomiastosada
rzemieślniczaskupionawokółmiejsca,któreprzeznaczo-
nonasiedzibęarchidiakona.Stałasięonazalążkiempóź-
niejszegomiastalokacyjnego.Najtrwalszymelementem
całegozespołubyłaosadatargowa,odsamegopoczątku
zlokalizowananawzgórzuCzwartek.
RozwójdemograficznyigospodarczyLublinaprzy-
najmniejdopołowyXIIIwieku,pomimowysokiejrangi
administracyjnejipolitycznejośrodka,byłhamowany
przezpowtarzającesięnajazdyzewschodu,miasto
bowiemznalazłosięwstrefieścieraniasięambicji
terytorialnychpaństwapiastowskiegoiRusi.Próby
ekspansjiksiążątruskichnateterenyrozpoczęłysię
jużnaprzełomieXIIiXIIIwiekuitrwałyprzezcałe
stulecie.Istniejąnawethipotezyookresowejprzyna-
leżnościLublinadoRusi,choćniezostałyonedokońca
potwierdzone(por.Kłoczowski1965;Szambelan1989).
MiastobyłoteżofiarąłupieżczychnajazdówJaćwingów
iLitwinóworazTatarów.Lublin,znajdującsięnastałym
szlakuwyprawtatarskich,byłwielokrotnieniszczony
izakażdymrazemponosiłstratytakmaterialne,jak
iludnościowe.Gospodarczeczynnikirozwojuniebyły
natylesilne,abyprzeciwdziałaćnegatywnymskutkom
tychzniszczeń.
Rozwójmiastaponadaniuprawmiejskich
PrawamiejskieLublinotrzymałdecyzjąWładysława
Łokietkaw1317roku,kiedynastąpiłotylkonadanieno-
wychformustrojowych,wrazzlicznymiprzywilejami,
istniejącemujużośrodkowiocharakterzemiejskim.Był
tozapewnewyrazuznaniadlanajwiększegocentrum
osadniczegowschodniejMałopolski,alejednocześnie
elementzamierzonejpolitykigospodarczejkróla,który
–doświadczającniechęcizestronyelitdużych,zniem-
czonychmiasthamującychdziałaniaukierunkowane
nazjednoczenieziemPolski–dążyłdowzmacniania
ośrodkówmałychiśredniejwielkości,abyuzyskaćich
poparciedlaprowadzonejprzezsiebiepolitykiwewnętrz-
nej(Witusik1997).ObokLublinaprawamiejskieotrzy-
małwówczasszereginnychośrodków,międzyinnymi:
Tarnów,Piotrków,Szydłów,NakłoiLipnicaMurowana.
Nadanieprawmiejskichwrazzlicznymiprzywilejami
królewskimiotworzyłoszansęnaszybkirozwójLubli-
na,zarównowsensieprzestrzennym,jakispołeczno-
-gospodarczym.Miastodostałodużezapleczerolnicze
Ryc.1.2.LublinwPolsceWładysławaŁokietka
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawie:Czapliński,Ładogórski1973;Najgrakowski1993.
11
