Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Longobardowie.Ostatnizwielkiejwędrówkiludów.V–VIIIwiek
orazpogromcyRzymianwLesieTeutoburskim,wodzaplemieniaCheruskówArmi-
niusza,którzypodjęliwalkęohegemonię.Niewiemy,jakiebyłykonkretneprzyczy-
ny,alejużnapoczątkuowychwalk,jakdonosiTacyt(Ann.2,45,1),SemnonowieiLon-
gobardowieporzuciliMarbodaiprzeszlinastronęopromienionegosławąArminiu-
sza.DziękitejwzmianceTacytawogólesiędowiadujemyoniezbytdługim(dobro-
wolnymczywymuszonym?)sojuszuLongobardówznpaństwem”Marboda.
CzyzerwaniezMarbodemiprzyłączeniesiędokonfederacjiArminiuszawiąza-
łosięzpowrotemdopoprzednich,npierwotnych”siedzibnazachódoddolnejŁaby?
PośmierciArminiuszaznaczenieCheruskówszybkomalałoiczęśćzdziesiątkowa-
nejwalkamiwewnętrznymiarystokracjiplemiennejpoczułasięw47r.zmuszona
prosićcesarzaKlaudiuszaowyznaczenieimnowegowładcy.WybórKlaudiusza
padłnaprzebywającegoiwychowanegowRzymiekrewnegozmarłegoArminiusza,
znanegojedyniepodnadanymmuprzezRzymianimieniemItalicus.Wyposażony
przezRzymianudałsięItalicuswrejonWezery,gdzierychłomiałosięokazać,że
znacznaczęśćCheruskówwcalegosobienieżyczy,doszłowięcdowalk.Początkowo
stronnicyItalicusazwyciężyli,następniezostałonjednakwypędzonyimógłodzy-
skaćwładzęjedyniedziękipomocyLongobardów.
Tacytowi,którywiedzęowojnachwGermaniizaczerpnąłwznacznejmierze
zzaginionegoniestetydzieła(BellaGermaniae,nWojnygermańskie”,w20księ-
gach)drugiego(opróczVelleiusaPaterculusa)uczestnikatychwydarzeńPliniusza
Starszego13,zawdzięczamynietylkoprzytoczoneprzedchwiląinformacjeopoli-
tycznychlosachLongobardów,lecztakże(tymrazemwkrótkim,aledlaznajomo-
ściświatagermańskiegoniezwyklecennymtraktacieDeorigineetsituGermanorum
[nOpochodzeniuipołożeniuludówgermańskich”],krótko:nGermania”,powsta-
łymw98r.)cośwrodzajubardzoogólnikowejiniezupełniejasnejcharakterystyki
tegoluduw40.rozdzialetegotraktatu:
Dlaodmiany14,tytułemdochwałyLongobardówjestichmałaliczba.Otoczeniprzezliczne
isilneplemionapozostająbezpieczniniedziękiposłuszeństwu,lecztemu,żewbitwach
narażająsięnaniebezpieczeństwa.
Możnaztychsłów,opróczpodzielanejtakżeprzezniektórychinnychautorów
(atakżeprzezrodzimątradycję)opiniioniezbytdużejliczebnościLongobardów,
13TacytwpewnymmiejscuwyraziłsięonimnGermanicorumbellorumscriptor”(nhistoryk
wojengermańskich”).WzachowanymobszernymtraktacieocharakterzeencyklopedycznymNatu-
ralishistoria(Historianaturalna)PliniuszaStarszegoznalazłosięcoprawdadużocennychwiadomo-
ści(znaturyrzeczyjednakrozproszonychiniesystematycznych)oGermanach,zwłaszczaosąsiadu-
jącychzLongobardamiChaukach,samychjednakLongobardówwHistoriinaturalnejnieznajdziemy.
14Wpoprzednim,39.rozdziale,TacytznacznieobszerniejopisujeludSemnonów,uchodzą-
cychnzanajstarszychinajznakomitszychwśródSwebów”,którzynzamieszkująstookręgów,awiel-
kośćichplemieniapozwalaimwierzyć,żestojąnaczelewszystkichSwebów”.SiedzibySemnonów
lokalizujesięnadśrodkowąŁabąiHawelą,czylinaobszarzepóźniejszejBrandenburgii.