Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Tajemniczepoczątki
23
Strabon,azatemgeograf,niehistoryk,jakojedynypodałinformacjęoucieczce
pokonanegoprzezTyberiuszaludunawschódoddolnejŁaby,czylinaobszarpóź-
niejszejMeklemburgii,umożliwiająctymsamymjakiekolwiekpróbylokalizacji
związanychzLongobardamiwydarzeńzanotowanychprzezinnychautorów,atak-
że,jakjeszczezobaczymy,nawiązaniadopewnychobserwacjiarcheologicznych.
HermundurówiLongobardówzaliczaStrabondoszerszegopojęciaSwebów,co
poświadczajątakżeniektórzyinniautorzy.ProblemSwebówjestbardzoskompli-
kowany,asamopojęciedalekieodjednoznaczności12–zajmiemysięnimwyłącznie
wzwiązkuzLongobardami.UStrabonawystępująwcharakterzepojęciazbiorcze-
go,ponadplemiennego,zdaniemczęściuczonychstanowilioniugrupowanieodpo-
wiadającepojęciunGermanównadłabskich”(Elbgermanen).
Późniejsiautorzy,opisującyczasyiwojnycesarzaAugusta,opieralisięnawia-
domościachStrabonaiVelleiusaPaterculusa,wspominaliowyparciuGermanów
pozaŁabę,aleniewymienialinazwkonkretnychludów,awięciLongobardów.
Szerokozakrojonakampaniaroku4ilatnastępnychmiałapozostaćjużostatnią
poważnądemonstracjąsiłyImperiumwrejonieŁaby,doczegoprzyczyniłosię
wpoważnejmierzewielkieantyrzymskiepowstaniewprowincjachnaddunajskich.
WyprawyP
.QuinctiliusaVarusawlatach7–9niesięgnęłypozaWezeręnawscho-
dzie,adruzgocącaklęskazadanajegolegionomwLesieTeutoburskimoznaczała
praktyczniekresaspiracjirzymskichnaobszarzenwolnej”Germanii.
DziękischronieniusięnawschódodŁabyLongobardowieuwolnilisięodza-
grożeniarzymskiego.W5r.n.e.niktniemógłjeszczeprzewidzieć,żeRzymianie
niebawemzrezygnujązdalszejekspansjinawschód.Longobardowiewrazznie-
którymiinnymiplemionamigermańskimiznaleźlisięnatomiastworbiciewpły-
wówwładcyMarkomanówMarboda,którypoczynającod8r.p.n.e.częściowoorę-
żem,częściowoukładamistworzyłsilnąirozległąkonfederacjęzcentrumna
obszarzepóźniejszychCzech,sięgającąnapółnocydolnejŁaby,napołudniuzaś
środkowegoDunaju.PotęgagermańskiegowładcymusiałaniepokoićRzymian,ale
planowanana6r.n.e.wyprawazbrojnaniedoszładoskutkuzewzględunawybuch
wspomnianegopowstaniawPanoniiiDalmacjiiprzezpewienczaspomiędzyIm-
periumapolitycznąorganizacjąMarbodapanowałpokój.Longobardowie,jaksię
wydaje,niebyliwtychlatachaktywni,awkażdymrazieźródłaniewspominająoich
udzialewbitwiewLesieTeutoburskimaniwwyprawachGermanika.
ZaniechanieprzezRzymianofensywnejpolitykinawschódodRenu,szczegól-
niewyraźnewpierwszychlatachpanowaniaTyberiusza,zapewniłoGermanomsą-
siadującymzImperium,atakżetymdalejosiadłym,bezpieczeństwoztejstrony,
zarazemjednak,cozauważyłsamTacyt,sprzyjałoujawnieniusiębądźpogłębieniu
wśródGermanówkonfliktówmiędzyplemiennych.Ludygermańskieskupiałysię
wokółdwóchwybijającychsięosobowościwodzowskich–znanegonamjużMarboda
12Zob.J.Strzelczyk,ZapomnianenarodyEuropy,Wrocławiin.2006,s.51–86,304–305.
