Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Longobardowie.Ostatnizwielkiejwędrówkiludów.V–VIIIwiek
nadludamigermańskimizamieszkującymiterenymiędzyRenemaŁabą.Obszar
tenzostałjużwcześniej,wlatach12–7p.n.e.,poddanypanowaniurzymskiemu
przezDruzusaiTyberiusza,alewwynikuantyrzymskiegopowstaniawpierwszych
latachnaszejerysukcestenwznacznejmierzezaprzepaszczono.TerazTyberiusz
miałzakończyćoweimmensumbellum(nogromnąwojnę”).Wyprawarzymskawyru-
szyław4r.n.e.idokońcategorokuudałosięTyberiuszowiijegowodzompodbić
częśćplemionidotrzećażwrejonWezery.Ekspedycjaniepowróciłanazimę,jak
tozwyklebywało,dopozycjiwyjściowychnadRenem,leczpozostaławopanowa-
nymkraju.WrokunastępnymudałosięRzymianompodporządkowaćsobiebitne
plemięChauków,mającychsiedzibynadMorzemPółnocnym,międzyrzekami
Amizą(Ems)aŁabą,anastępniewojskarzymskiezwróciłysięprzeciwLongobar-
domiichpokonały.Towłaśniewzwiązkuztymiwydarzeniamipojawiłasięwźró-
dleantycznymnazwategoludu–inietylkonazwa,lecztakżeznamienna,choć
lakonicznaimałoprecyzyjnacharakterystyka:nLangobardi,gensetiamGermana
feritateferocior”(nLongobardowie,ludjeszczebardziejdzikiniżdzikośćgermań-
ska”).NiejestnaszymzadaniemdokładneśledzeniezmagańImperiumRzymskie-
gozGermanami,dlategozaznaczymyjedynie,żearmiaTyberiuszapozwycięstwie
nadLongobardamidotarłaażwrejondolnejŁabyitamdoszłodopołączeniazod-
dzielnieoperującąflotą(takznakomitakoordynacjadziałańsłusznieuchodziza
dowódmistrzostwarzymskiejsztukiwojennej).Dalej,pozaŁabę,Rzymianie–
stosującsiędowolicesarzaOktawianaAugusta–jużsięnieposunęli.
NiewielewięcoLongobardachdowiemysięzdziełaVelleiusaPaterculusa,ale
oprócztego,żejestto,jakwspomniałem,pierwszachronologiczniewzmianka
otymludzie,nauwagęzasługujeprzytoczona(pejoratywnazrzymskiegopunktu
widzenia,alemogącabyćpowodemchlubyusamychGermanów)charakterystyka,
atakżedającesięzkonteksturelacjiwydedukowaćniezbytodległepołożenieich
siedziboddolnejŁaby(Albis),jakgdybymiędzyChaukamiatąrzeką.Sąsiadami
ichmielibyćpozatymSemnonowieiHermundurowie.Velleiusnicniewieoschro-
nieniusięLongobardówprzedRzymianaminadrugim(wschodnim)brzeguŁaby.
Dowiadujemysięotymdziękiinnemuautorowi,Grekowizpochodzenia,niehi-
storykowi,leczgeografowi–StrabonowizAmazeiPontyjskiej(zm.23/24n.e.),
którywswoimobszernymdziele,będącymprawdziwąkopalniąwiadomościoów-
czesnej(zprzełomustarejinowejery)ekumenie,zawarłrównieżwiele,coprawda
rozproszonych,informacjiocharakterzehistorycznym,wtymtakżedotyczących
wojenczasówAugusta.Formalnierzeczbiorąc,informacjaStrabona,wsensiecza-
suspisania,jestnawetokołodziesięciulatstarszaodrelacjiVelleiusaPaterculusa,
gdyżtrzebajądatowaćnaokoło20r.OtorelacjaStrabona(Geogr.7,1,3):
OgromneprzetojestplemięSwebów,rozpościerasięprzecieżodRenuażdoŁaby,ajego
częśćosiedliłasięnawetzaŁabą,mianowicieHermundurowieiLongobardowie;obecnie
wkażdymraziewypędzeni,zbieglicałkowicienaprzeciwległybrzeg.
