Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nadsyłaniamateriałówzprzeznaczeniemdodrukunajegołamach.Stądwniosek,
żeczasopismomiałobyćotwartedlaszerokiegoogółupotencjalnychautorów
dysponującychowocamiswychpisarskichzajęć.Wachlarzproponowanych
tematówbyłdośćszeroki,zjednymwszakżezastrzeżeniem:wykluczanoteksty
oproblematycepolitycznej,wczymzresztąredakcjaiwpierwszym,iwdrugim
okresieukazywaniasięperiodykubyłabardzokonsekwentna.Cowięcej,zakła-
danorównieżmożliwośćpublikowaniawystąpieńkrytycznychnatemattekstów
ogłoszonychuprzedniowtymżenDzienniku”.Wspomnianepropozycjeskiero-
wanebyłyteżpodadresemcudzoziemców,którymgwarantowanodokładne
tłumaczeniaprzesyłanychmateriałównajęzykpolski.Treśćprzywołanego
Uwiadomieniasformułowanazostałanastępująco:
nDziennik”ten,utrzymywanyodkilkunastupoświęconychnaukomosób,którewzamiarze
rozszerzeniapowszechnegooświecenia130[podkr.J.K.],wjednosięTowarzystwozłączyły;
zawieraćbędziewszystkieprzedmiotytyczącesięUmiejętności,Kunsztów,Rolnictwa,Rę-
kodziełiRzemiosł;tudzieżwybranekawałkiLiteraturywierszemlubprozą:wyjątki,rozbiór
ikrytykępismpolskich,lubobcychważniejszych;ogłoszenieiwykładnowychwynalazków,
mniemańisystematów;życiasławniejszychuczonych,takkrajowych,jakozagranicznych;
postanowieniaiurządzeniatyczącesięedukacjipublicznej;uwaginadstanemoświecenia
iwykształceniaróżnychspołeczeństw;zgoła:towszystko,cotylkopoddwojakimwzględem
pożytkuiprzyjemnościzainteresowaćmożepowszechność,oprócztylkomateriipolitycz-
nych,którychnDziennik”dotykaćzgołaniebędzie.
Ktobykolwiek,chociażniewchodzącydoTowarzystwa,chciałpraceswojewnDzienniku”
tymumieścić,możeichprostodokancelariiredakcyjnejprzesłać;krytykanawetpismwnDzien-
niku”umieszczonychprzyjmowanabędzie,abysiętylkoodtonunależytejnieoddalałaprzy-
stojności.Cudzoziemcy,wkrajunaszymosiedli,którzybypismaswojeumieszczonymimieć
chcieli,mogąjewjakimkolwiekbądźeuropejskimjęzykuprzesyłać,aRedakcjazawierne
tłumaczeniezaręcza.KażdapracapierwszymiprzynajmniejliteramiimieniaAutoraozna-
czonabędzie,wyjąwszy,gdypismowarteogłoszeniabezimienniedoRedakcjiprzesłaneby-
ło,lubsampisarzoutajeniewłasnegoprosiłnazwiska.
Zwróćmyuwagę,żewzaprezentowanymprogramiewydawniczympo-
brzmiewajądośćwyraźneechaHoracjańskichzaleceńzListudoPizonów,
wktórymnakazywałonpoetomefektamiswychpisarskichzatrudnieńsprawiać
czytelnikowiprzyjemnośćpoprzezdostarczeniemuintelektualnejrozrywkiiw-
nocześniegopouczać,cozkoleiprzyczyniłobysiędopożytkuspołecznego.
Teklasycystycznezałożeniaiideałyprzyświecałyteżwcześniejnaprzykład
redaktoromnZabawPrzyjemnychiPożytecznych”.Omawianywileńskiperio-
dykodwoływałsiętymsamymdojaknajlepszejtradycjiczasopiśmienniczej
dobyoświeceniastanisławowskiego.
NadsyłanedonDziennika”materiałyprezentowanebyływnastępujących
działachtematycznych:edukacja,medycyna,literatura,historianaturalna,eko-
nomiawiejska,chemia,poezja.Nadmienialiśmyjuż,zdecydowanąprzewagę
130Formułąposłużyliśmysięwtytuleniniejszegopodrozdziału.
45