Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
CzęśćI.Legitymizacjawładzyisystemupolitycznegoaspektyteoretyczne
Dylemattkwiącywewnątrzsystemu,amającynieprawdopodobniesilny
wpływnaprocesylegitymizacjiidelegitymizacjitozjawisko(nierzadkowystę-
pującewewspółczesnychdemokratycznychsystemachpolitycznych)polega-
jącenatym,żeelitaaktualnierządzącaniemawyraźnejprzewagi.Inaczej
mówiącdysponujeniewielkąwiększościąprzysilnejikrytycznejwobecrzą-
dówopozycjilubwręcztworzyrządmniejszościowynapolityczniepodzie-
lonejsceniepolitycznejiwobecrealnejsytuacji,jakąstwarzasilnieplurali-
stycznyparlament.Efektemtakiejsytuacjijestdalekoposuniętapolaryzacja
nietylkoscenypolitycznej,aletakżespołeczeństwa,podzielonegolubwręcz
skłóconegowobecproblemówistotnychwwiększymlubmniejszymstopniu,
aprzedewszystkimwkwestiiuznawanychwartości.
Kolejnydylemat,pozostającyzresztąwzwiązkuzwymienionymipoprzed-
nio,tokwestiasprawnościsystemupolitycznego.Tozagadnieniewykracza-
jącepozakwestieekonomiczneisocjalne.Dotyczytoodczuciaobywateli
odnośniesposobufunkcjonowaniasystemu.Możnawtymzakresiewymienić
międzyinnymisposóbdziałaniabiurokracjiijejefektywność,poziompoczu-
ciabezpieczeństwa,stabilnośćregulacjiprawnychisposóbichegzekwowania,
jakośćinfrastrukturykomunikacyjnejetc.
Istotnymzagadnieniemwkwestii,abyćmożewkontekście,legitymizacji
władzyisystemupolitycznegojestrolakościoła.Matomniejszeznaczenie
wsystemach,wktórychżadnazreligiinieprzekracza,aninawetniezbliżasię
dopoziomupołowyspołecznościpaństwowej(jakmatomiejscenp.wSta-
nachZjednoczonychAmerykiPółnocnej),alestajesięważnewpaństwach,
wktórychjednowyznanieijednakościelnaorganizacjajestdominująca.
Wtedyrelacjemiędzywładząświecką,awładząkościelnąstająsięniezwykle
ważne.Stosunekhierarchiikościelnejdowładzy,przekazywanyczłonkom
społecznościreligijnejmożemiećznaczącywpływnakwestiezarównolegity-
mizacjisystemu,jakiwszczególnościkonkretnejelityrządzącej.
Istotne,bopierwotne,znaczeniemarównieżcharaktersocjalizacjipoli-
tycznej.Popierwsze,istotneznaczeniemaliczbairodzajinstytucjioddziału-
jącychnaobywateli:instytucjeedukacyjne,religijne,zawodowe,polityczne,
bardzoważnarodzinaiwreszciegrupyspołeczneijednostkizktórymi
wkontaktwchodzijednostka.Powtóre,niemniejważnejestto,czyprzekaz
socjalizacyjnywymienionychinstytucjijestkoherentny,niespójnylubnawet
sprzeczny,atreścisocjalizacyjnewymienionychagendznosząsięwzajemnie.
Eufunkcjonalnewkwestiilegitymizacjisystemupolitycznegoopartegona
wartościachdemokracjiparlamentarnejibędądziałaniaupowszechniające
wzoryaktywnejpartycypacjipolitycznej(Garlicki,2007,s.10).Istotnejest
takżeto,którekręgisocjalizacyjnewywierająsilniejszywpływnakształtowa-
niekulturypolitycznejijakiprzekazaksjologicznytamdominuje.