Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JanGarlicki•Legitymizacjasystemupolitycznego…
Legitymizacjasystemupolitycznego
–zagrożeniaidylematy
27
WlatachsiedemdziesiątychminionegowiekuJürgenHabermas,odno-
szącsiędokwestiilegitymizacji,zwróciłuwagęnazagrożeniapojawiającesię
wprocesie,czy–jaktomożnaokreślićinaczejdynamicznejsytuacji–zdo-
bywaniaiutrzymywaniaprzekonaniarządzonychoprawowitościsystemu
iwładzy.Tenniemieckiuczonysformułowałkoncepcjękryzysulegitymiza-
cji.Jegoźródłemmogąbyćoczekiwaniaobywatelinaskutecznąinterwencję
rząduwsferęgospodarkiwceluzapewnieniadobrobytu,alboprzynajmniej
skutecznemuprzeciwdziałaniudeprywacji(Habermas,1979,s.147,165).
Nieskutecznośćdziałaniawładzywtymzakresiemożestaćsięistotnąprzy-
czynądelegitymizacjisystemuiwładzynawet,gdyprzestrzegaregułiteore-
tycznieprzynajmniejsugeruje,żerealizujewartościpolityczne,napodstawie
którychsystempolitycznyzostałukształtowany.Koncepcjaprzedstawiona
przezJ.Habermasaotwieraniejakoproblemczynników,któremogązagra-
żaćprocesowilegitymizacjisystemupolitycznegoiwładzy,którajestwnim
sprawowanao
Praktykademokratycznychsystemówpolitycznychwykazaławyraźnie,że
kwestialegitymizacjisystemuiwładzynapotykaćmożeinapotykanaszereg
zagrożeń,któreniesąbezpośredniozwiązanezuznaniemwartościireguł
systemuzaprawowite.Częstomogątobyćwręczczynnikizotoczeniasys-
temupolitycznego,determinującejednakokreśloneskutkiwobrębiesys-
temu.Jesttokwestiapraktycznychdylematów,którewpływaćmogąnapro-
ceslegitymizacjilubdelegitymizacjisystemuiwładzy.
Wśróddylematównaturyekonomicznejorazsocjalnejmożnawymienić
choćbytakiekwestie,jak:poziomdobrobytu(takżesposóbpostrzeganiago
przezobywateli),prawaekonomiczneisocjalneklaspracującychisposób
traktowaniaichprzezośrodekdecyzjipolitycznych,atakżesposóbdystry-
bucjiiredystrybucjidochodu(schemat2).Uczestnicysystemuwpaństwach
demokratycznych(choćtakżewsystemachoinnymustroju),zwłaszczapo
programierealizacjikoncepcjiHpaństwadobrobytu”,dbającegoowarunki
socjalneżyciaobywateli,itymbardziejwwarunkachkryzysufinansowego,
zwracają–wistotnymstopniu–swojąuwagęnakwestieekonomicznej
wydolnościsystemu.Wtejsytuacjisprawnośćsystemuwzakresiegospodarki
orazgwarantowanieobywatelombezpieczeństwasocjalnegostajesięważnym
zagadnieniem.Legitymizacjasystemupolitycznegomożezostaćzagrożona
przezspołeczneodczuciabrakuspołeczno-ekonomicznejsprawnościpaństwa
ijegoinstytucji,awkonsekwencjitakżeelityrządzącej.
