Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Legendażołnierska
28
umieszczonawfantastycznej,nierealnejprzestrzenirozświetlonejwcentrum.Jakjuż
wspominałem,Vernetrzekomouzupełniłobraz„[...]iwłasnoręczniedomalowałwy-
spęŚ-ejHeleny,zktórąprześlicznieharmonizująnadrugimplanie:Panteon,pira-
czegowidomymdowodemjestwierszAntoniegoCelińskiegoopublikowanywpra-
sie.
LegendaNapoleonanie
istniałabybezjegowojen,
zwycięstw,żołnierzy.Jużod
czasówpierwszejkampanii
włoskiej1796roku,którajest
jednymznajwspanialszych
przykładówwdziejachhisto-
riiwojen,jegoimięjak
grzmotrozlegałosięwcałej
Europie.WstarymWiedniu
budziłogrozę–Hannibalante
portas!WParyżuimiędo-
wódcyarmiiwłoskiejbyłona
ustachwszystkich–rozu-
miano,żewojnaprzegrana
JanuarySuchodolski,WincentyKrasińskiskładaNapoleo-
nadRenemwygranazostała
nowisztandary(BitwapodTudelą),1827r.,olejnapłótnie,
weWłoszech,cobyćmoże
MuzeumNarodowewWarszawie
uratowałoRepublikę.Bona-
parteniebyłbynajmniejprzywiązanydotejformyrządówiwkrótcezdusiłschoro-
wanąrepublikęwłasnymirękoma.Chybajużwczasiekampaniiwłoskichzdałsobie
sprawęzpotencjalnychmożliwościjakieprzednimstały,oilerozegrawielkąpartię
historiinależycie.Niezamierzałprzedwcześniezadawaćrepublice„ciosumiłosier-
dzia”,aleniezamierzałrównieżzbytdługowspieraćswoimizwycięstwami„tychad-
wokatówwpończochach”,atymbardziejrojalistów„bredzących”oBourboniena
tronie.Nakilkalatprzedprzewrotem18brumaire’a1799rozpocząłprzygotowywać
gruntpodprzyszłecesarstwo.Musiał,chciałbyćnietylkoznany,lecztakżewiel-
biony,oczekiwany,staćsięupragnionymlekiemnacałezłorewolucji,dyrektoriatu,
ciągłychwojeniwewnętrznegochaosu.Dotegopotrzebnemubyłozawładnięcie
umysłamimas,wpierwszejkolejnościżołnierskich–bezzwycięstwniebyłotomoż-
liwe.NazesłaniuNapoleonpisałbardzopatetycznieoroliopiniipublicznej:„[...]jest
4„KurierWarszawski”,214(1860),s.2010.
5Tamże.Wznanychmireprodukcjachtegoobrazuniedopatrzyłemsięaniwyspy,anipiramid,coświad-
czyćmożeotym,żepóźniejzostałyzamalowanelubżenictamnigdyniebyło.Sądzęraczej,żepoprawki
Vernetamożnauznaćzalegendę.WyspaŚw.Helenyjakomiejscezesłaniaaniechwały,specjalnienie
pasowaładoapologetycznegocharakterudzieła,wktórymniemaniczmistycznegoporównywaniaNa-
poleonadoPrometeusza.
