Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.Uwarunkowaniapolityczne29
w1815rokudozjednoczenia–39państwtworzącychtzwlZwiązekNiemiecki);
(c)strefaśrodkowo-iwschodnioeuropejskacharakteryzującasiętym,żeposzcze-
gólnenarodyniedopracowałysięjeszczewłasnegopaństwanarodowegoaniteż
kulturywysokiej;pozostawałyonepodpanowaniemwielonarodowychimperiów:
osmanów,RomanowówiHabsburgów;nPierwszymkrokiemelitintelektualnych
byłnamysłnadjęzykiemitradycjąludową,naktórychfundamencietworzyła
sięświadomośćzbiorowawłasnejprzeszłościetnicznejikulturowej”;Altermatt
wyraźnieprzesadza,odnoszącteuwaginpldoPolski,WęgierczyCzech,niemniej
faktempozostajeto,żefundamentembudowynowoczesnejwspólnotynarodowej
uczynionojęzyk(słynnehasłohrlIstvánaSzéchenyi’ego:nNaródżyjewswym
języku!”[Niederhauser1981,sl45]),akolejnepaństwanarodowe(począwszyod
1830roku–Grecja),powstawałynazasadziesecesji;(d)strefapostradziecka–
powstaniepaństwnarodowychnabaziebyłychrepublikradzieckichpoupadku
ZSRR–lata90lXXwieku(AltermattniewspominaaniorozpadzieCzechosłowacji,
anioupadkuJugosławii,niezauważatakżeprzypadkuLitwy,ŁotwyiEstonii,
którerepublikamiradzieckimistałysiędopierow1940roku)l
•
Wprzypadkuzdecydowanejwiększościnprzebudzającychsię”narodówprzezdługi
czas,nierzadkoażdoostatnichlatIwojnyświatowejprzedstawicieleruchów
narodowoemancypacyjnychniestawialiżądaniawłasnegopaństwa,ajedynie
autonomiiwramachjużistniejącychimperiówlRogersBrubakerorazpozostali
współautorzyjednejzksiążekpoświęconejnacjonalizmowiwEuropieŚrodkowo-
-Wschodniejstawiająprzytymtezę(naszymzdaniem,kontrowersyjną),żeoile
powstaniepaństwwEuropieŚrodkowo-WschodniejpozaregionemBałkanów
zajętychprzezImperiumosmańskiebyłorezultatemnasilającychsiędążeńna-
rodowowyzwoleńczych,tonaBałkanachpowstałyonewwynikusłabościTurcji
osmańskiej–nchoregoczłowiekaEuropy”lZdaniemprzywołanychautorówtakie
państwajak:Serbia,RumuniaczyBułgariapowstałyniejakonażyczeniewielkich
mocarstw[Brubaker,Feischmidt,Fox,Grancea2006,sl32]lTrudnodokońca
zgodzićsięztakąinterpretacją,dlategożepozaPolakamiiWęgramipraktycznie
żadeninnynaródniebałkańskiejczęściEuropyŚrodkowo-Wschodniejnieprze-
jawiałdostateczniesilnejdeterminacjidonarodowegozjednoczeniapoddachem
własnegosuwerennegopaństwalPrawdziwejestjednakstwierdzenie,żepostulat
niepodległościwrazzwizjąnarodowegopaństwawEuropieŚrodkowo-Wschodniej
pojawiłsięstosunkowodośćpóźnolDodatkowonależyzauważyć,żenarodybał-
kańskie:Serbowie,Czarnogórcy,Bułgarzyzawdzięczałyswojąniepodległośćnie
tylkoprzychylnościmocarstw,aletakżelicznympowstaniomiwojnom,które
toczyłyzTurcjąl
•
Projektystworzenianarodówpolitycznych,wktórychtożsamościetniczno-naro-
dowezostałybyzastąpioneidentyfikacjąsensustrictoobywatelską,niepowiodłysięl
WZSRRpodjętopróbęstworzeniapolitycznegonnaroduradzieckiego”zwanego