Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JózefM.Fiszer
InstytutStudiówPolitycznychPAN
MegakryzyswUniiEuropejskiej–istota,przesłanki
iimplikacjedlaintegracjiEuropy
wdrugiejdekadzieXXIwieku
Wstęp
WświetleteoriirealistycznejUniaEuropejska(UE)niejestpaństwem,ale
podmiotemprawamiędzynarodowegoipodmiotemstosunkówmiędzynarodo-
wych.Stanowidobrowolnyzwiązeksuwerennychidemokratycznychpaństw,
specyficznąorganizacjęmiędzynarodową.UniaEuropejskawświetleteorii
neofunkcjonalnejtosamonapędzającysięmechanizm,któregoistotapolegana
tym,żekażdyetapjejrozwojupociągazasobąkoniecznośćdalszychkroków
(spill-over),czylizwiększaniajejkompetencji(pogłębianieintegracji),coprowa-
dzidostałychnapięćwywoływanychzakresemitempemzmian,definiowaniem
narodowychinteresóworazpojmowaniemdemokracjiisuwerenności.Jestto
przedewszystkimproblempolityczny,awmniejszymstopniuprawny.Wrela-
cjachmiędzynarodowychniemajednakizapewnedługoniebędzieświatowego
parlamentu,sądówczyrządu.Powstanietegotypuinstytucjimożliwewydajesię
tylkozatraktatowązgodąwszystkichpaństw,cozresztąmamiejsce,aletylko
wograniczonymrzeczowolubgeograficzniezakresie1.
Zperspektywyteoriigier(grywielopoziomowej)natomiastUniajestsiłąwe-
wnętrznieskonfliktowaną,gdyżrządypaństwczłonkowskichsąuzależnioneod
narodowychaktorówiwzwiązkuztymprzedstawiająodmiennepostulatyod-
nośniedojejpolitykiwewnętrznejizagranicznej.Stanowitojednązwieluprzy-
czynkryzysów,któreodlatparaliżujądziałalnośćUniiEuropejskiejihamują
1L.S.Finkelstein:WhatisGlobalGovernance.“GlobalGovernance”1995,No1,s.368;
J.Czaputowicz:Teoriestosunkówmiędzynarodowych.Krytykaisystematyzacja.Warszawa2007,
s.354-358.
