Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wreszciepoprawianianiedostatkóworazsłabościzespołuaktorskiego.Kotar-
bińskiprzyznawałjednak,żenapłaszczyźniefunkcjonowaniascenogródko-
wychzdarzałysięwyjątkioraztendencje,któremogłyipowinnyprzenikaćdo
teatrówrządowych.Teatralne„ogródki”naderczęstoichętniesięgałyposztuki
ludoweorazutworyoryginalne,noweidawniejsze,polskieorazobce,których
brakowałonascenachstałych(oryginalnesztukiJózefaKorzeniowskiego,Alek-
sandraFredryczynowościsceniczneEdwardaLubowskiego,ZygmuntaSar-
neckiegoiMichałaBałuckiego).Popularne„ogródki”byłyteżdoskonałymmiej-
scem„wyrabianiasię”artystów
,zwłaszczaaktorówwywodzącychsięztrup
prowincjonalnych,atakżemiejscemdoskonaleniaaktorskichkompetencji.
WzespołachogródkowychwyróżnialisięnaprzykładAnastazyTrapszoiJózef
Texel,którychKotarbińskiporównywałdoAlojzegoŻółkowskiegoiJanaKróli-
kowskiego,zwłaszczawwyspecjalizowaniusięwokreślonymtypierepertuaru
(aktorskieemploi).WocenieKotarbińskiegonaczelnymzadaniemteatralnych
„ogródków”było,mającpewnezasobypersonalne,„wydobywaniezpyłuza-
pomnienia”sztuknowychorazoryginalnych
74
.
*
*
*
JózefKotarbiński,jaktrafnieokreśliłatoEwaDąbek-Derda,opisywałpolski
teatrnastykutrzechepok
75
.RecenzowałprzedstawieniaWarszawskiegoTeatru
Rządowegomieszczącesięwgłównejmierzewrepertuarzewczesnegopo-
zytywizmu,grałnasceniewarszawskiejepokigwiazd,poczęściwspółtwo-
rząc,poczęściopisując,kierowałMiejskimTeatremwKrakowiewburzliwym
okresiemodernizmu,wreszcie,aktywnieuczestniczyłwwarszawskimżyciu
teatralnymdwudziestoleciamiędzywojennego.
PierwszedziesięcioleciedziałalnościkrytycznejKotarbińskiegoiwspół-
pracarecenzenckaz„PrzeglądemTygodniowym”wyznaczyłygłównekie-
runkijegozainteresowańorazstrategiikrytycznych.Okres1866-1876tonie
tylkopierwszadekadafunkcjonowanianowegowarszawskiegotygodnika,
aletakżeczasformowaniaikształtowaniasięprogramumłodegopozytywi-
zmuwarszawskiego,wtymtakżeinteresującychnaswgłównejmierzeza-
gadnieńzwiązanychzesztukąteatrusztukąaktorską,repertuarem,atakże
zadaniamiówczesnegoteatru
76
.Możnazaryzykowaćstwierdzenie,żekiedy
1111111
74
Tamże,s.294.
75
E.Dąbek-Derda,JózefKotarbińskiosztuceaktorskiej…,s.147.
76
Ważniejszepracepodsumowującedokonaniapozytywistycznejkrytykiteatralnejtom.in.
artykułZ.Szweykowskiego,zbiorowamonografiaPolskakrytykateatralnawXIXwieku
30