Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kompetencjepsychospołeczne–miękkie
3.Umiejętnośćdokonywaniaprawidłowejsamooceny.
4.Umiejętnośćradzeniasobiezestresem(Romanowska-Tołłoczko,2018).
Elementykompetencjipsychospołecznychniemająstrukturyhierarchicznej,wszystkie
sąjednakowoważnedlaradzeniasobiewzłożonychsytuacjachinterpersonalnych,bo-
wiemtylkoichwspółwystępowaniegwarantujeskutecznośćdziałania(Matczak,2011).Są
onepotrzebneczłowiekowiwcodziennychrelacjachoraznieodzownewewszystkichza-
wodachspołecznych(Argyle,2002).Wzajemnekorelacjemiędzyskładnikamikompeten-
cjipsychospołecznychsprawiają,żerozwijaniejednejumiejętnościkorzystniewpływana
podnoszeniepoziomuinnych,cobardzosprzyjaefektomedukacyjnym.
Kompetencjepsychospołecznesąodrębnymkonstruktem,innymniżzdolnościintelek-
tualne.Poziominteligencjijednostkimawprawdziedużywpływnaczęstotliwośćiskutecz-
nośćpodejmowanychzadańspołecznych,leczniejestwystarczającydotworzeniasatys-
fakcjonującychstosunkówzinnymiosobami.Uznajesię,iżistotniejszymwyznacznikiem
jakościtychrelacjijestinteligencjaemocjonalna(Matczak,2011).
Napoziomkompetencjipsychospołecznychznaczącowpływaosobowośćjednostki.
Cechyosobowościsączęstodeterminantamizachowań,stopniazaangażowania,sposo-
bówodbieraniaiprzekształcaniasytuacjiżyciowych,alerównieżdecydująotym,jakspo-
strzega,odbieraiocenianasotoczeniespołeczne.
Uwarunkowaniaosobowościoweitemperamentalneodpowiadajązazapotrzebowanie
nastymulacjęorazefektywneprzetwarzaniebodźców.Ponadtopoczuciewłasnejsku-
teczności,odwagaibraklękuspołecznegozjednejstronyorazreakcjeunikania,reakcje
ucieczkowe,brakmotywacjizdrugiejbardzowyraźnieokreślająsposobyfunkcjonowania
społecznego.Cechyosobowościitemperamentu(ekstrawersja,zrównoważenieemocjo-
nalne,aktywność,żwawość,niskareaktywnośćemocjonalna)wpływająwistotnysposób
naczęstotliwośćiłatwośćnawiązywaniakontaktuzinnymi(Argyle,2002).
Bezpośredniwpływnapoziomkompetencjipsychospołecznychmatzw.treningspo-
łeczny–odbywanywsytuacjachżyciacodziennegoczypracyzawodowejoraztaki,który
dokonujesięwtokuspecjalnychoddziaływań.Nabywanieumiejętnościspołecznychrozpo-
czynasięodnajmłodszychlatiprzebiegawwarunkachnaturalnych,możeteżbyćskutkiem
świadomejdecyzjipoddaniasięoddziaływaniomszkoleniowymczyterapeutycznym.Efek-
tywnośćtreninguwpewnymstopniuzależyodmożliwościintelektualnychjednostkiorazod
poziomuinteligencjiemocjonalnej.Jegointensywnośćwarunkowanajestnatomiasttem-
peramentemicechamiosobowości,którewpływająnapreferowanyprzezjednostkętypkon-
taktówspołecznychitymsamymwyznaczająliczbęirodzajjejspołecznychdoświadczeń
(Matczak,2011).Badaczezajmującysięrelacjamiinterpersonalnymi(m.in.Argyle,2002;
JaworowskaiMatczak,2001)twierdzą,iżrolatreninguspołecznegojestniebagatelna.
Wszystkieumiejętnościwchodzącewskładkompetencjipsychospołecznychsąwyuczalne,
awzajemnezależnościmiędzynimisprawiają,żepodniesieniepoziomujednejumiejętności
pozytywniewpływanainne,zbliżonedoniej.Stymulowanieichrozwojujestmożliwena
każdymetapieżycia,zatempoziomkompetencjimożewzrastać,jeślizostanąkutemustwo-
rzoneodpowiedniewarunkiipodjętesystematycznedziałaniaedukacyjne.
Świadomieorganizowanytreningkompetencjipsychospołecznychmanacelupodnie-
sienieskutecznościinterpersonalnejczłowieka,takabyjegorelacjezotoczeniem(zarówno
8
