Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.1
DziałI.Przepisywstępne
8.Jakwskazanowcześniej,postępowaniekarnejakodziałalnośćorganówprocesowych,stroniin-
nychuczestnikówniemożebyćdowolna,gdyżjestprowadzonanapodstawieprzepisówprawa.
PodstawowymiaktamiprawnymiregulującymproceskarnysąKodekspostępowaniakarnego
iwydanenajegopodstawieprzepisywykonawcze.Wypadajednakpodkreślić,żetakiezasa-
dykarnoprocesowejakzasadaprawadoobronyizasadadomniemanianiewinnościsązawar-
tewKonstytucjiRPiKonwencjioochronieprawczłowiekaipodstawowychwolności.Sąone
określoneodpowiednio:zasadadomniemanianiewinnościwart.42ust.3KonstytucjiRPiart.6
ust.2EKPC,azasadaprawadoobronywart.42ust.2KonstytucjiRPiart.6ust.3EKPC.
9.Odnośniedoszczegółowychźródełprawazob.teza14.
10.Byćmożekontrowersyjnajestteza,żenapolskiproceskarnyjakoprzykładprocesukontynental-
nego(civillaw),przeciwstawnegosystemowiprawazwyczajowego(commonlaw),wpływatakże
orzecznictwosądowe.Zgodzićsięnależyzpoglądemwystępującymwliteraturzeprzedmiotu,że
wpolskimsystemieprawnymorzeczeniasądówniemogąbyćźródłemprawa4.Jednakmożna
tumówićowpływieorzecznictwasądowegonakonkretnyproces,którymożebyćsformali-
zowany(przewidzianywprostprzezustawę)irealny(faktyczny),wynikającyzpraktykifunkcjo-
nowaniawymiarusprawiedliwości.
11.Przykładempierwszegojestinstytucjapytańprawnychokreślonawart.441k.p.k.Zgodniez§1
tejregulacji,jeżeliprzyrozpoznawaniuśrodkaodwoławczegowyłonisięzagadnienieprawne
wymagającezasadniczejwykładniustawy,sądodwoławczymożeodroczyćrozpoznaniespra-
wyiprzekazaćzagadnieniedorozstrzygnięciaSądowiNajwyższemu.UchwałaSNjestwdanej
sprawiewiążąca(art.441§3k.p.k.).Ponadtozgodniezart.442§3k.p.k.zapatrywaniaprawne
iwskazaniasąduodwoławczegocododalszegopostępowaniasąwiążącedlasądu,któremuspra-
węprzekazanodoponownegorozpoznania.Jednakżejakwynikaztejregulacji,wskazaniasądu
odwoławczegocododalszegopostępowaniamogądotyczyćwyłączniedowodówiinnychczyn-
ności,którepowinnybyćprzeprowadzone,lubokoliczności,którenależywyjaśnić.Wskazania
sąduodwoławczegoniemogądotyczyćsposobuocenyposzczególnychdowodów.
12.Jeślichodziofaktycznywpływorzecznictwasądowegonapostępowaniakarne,towprawdzie
orzeczeniaSNczysądówapelacyjnychwydanewokreślonychsprawachniesąwiążącewinnych,
jednakżenaruszeniewypracowanejprzeztesądyliniiorzeczniczejzregułypowodujenegatyw-
neskutkiprocesowezarównowobecsądówniższychinstancji(wzakresietrafnościistabilno-
ściorzeczenia),jakiwobecstronpostępowania(wzakresieszanswpostępowaniuodwoław-
czymczykasacyjnym).WkontekściefaktycznegowpływuorzecznictwaSąduNajwyższegona
orzecznictwosądówpowszechnychwartoprzytoczyćpoglądSąduNajwyższegoprzyjmujący,że:
nZarzutstosowaniaprzepisówprzezsądodwoławczywsposóbniezgodnyztreściąpostanowie-
nia,podjętegoprzezSądNajwyższywinnejsprawie[awięcnieuchwałyzapadłejwtejsamej
sprawie-podkr.idop.aut.],mógłbybyćuznanyzazasadnyjedyniewówczas,gdybymożnabyło
stwierdzić,żeodmiennypoglądsądurozpoznającegosprawęniezostałlogicznieiwyczerpująco
uzasadniony,asądtennieustosunkowałsięwsposóbnależytydopogląduprawnegowyrażone-
gowpostanowieniu”5.
13.Celeprocesu-zob.uwagidoart.2.
14.Źródłaprawakarnegoprocesowego:
1)KonstytucjaRzeczypospolitejPolskiejz2.04.1997r.;
2)ratyfikowaneumowymiędzynarodowe,którenamocyart.87KonstytucjiRPsąźródłami
prawapowszechnieobowiązującegowPolsce;
4
Zob.S.Waltoś,Proces...,2016,s.140-141.
5
WyrokSNz10.02.2010r.,VKK264/09,OSNwSK2010/1,poz.277.
20
CezaryKulesza
