Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
takiejakcofnięciepozwu,uznaniepowództwaitd.,orazwyposażonoproku-
ratorawprawozaskarżaniaorzeczeń,niezależnieodtego,czywytoczyłpowódz-
twoiczychciałytegostrony.
Dotkliwycioszadanotakżekontradyktoryjnościprzezustanowieniezasady
prawdyobiektywnej.właśniezasadęwyróżnianojakonadrzędną,przeni-
kającąwszystkienormyiinstytucjeprawaprocesowego.Wieleprzepisów
kodeksudostosowanodojejwymagań,asądobciążonoobowiązkaminiespo-
tykanymiwżadnyminnymmodeluprocesucywilnego.Dowypaczeniapro-
cesuprzyczyniłasiętakżezasadaochronywłasnościspołecznej,kryjącasięza
dogmatemprawdyobiektywnejiosadzonamocnonafundamentachustroju
socjalistycznego(art.8i48KonstytucjiPRL);przezwyraźnefaworyzowaniejed-
nostekgospodarkiuspołecznionejdoprowadziłam.in.dozachwianianienaru-
szalnejzasadyrównouprawnieniastron.
Reformaprawaprocesowegocywilnegodokonanawlatach50.niezakoń-
czyładziełaprzebudowy.Kilkaistotnychzmianwniosłajeszczeustawaz1962r.
4
,
alebyłtojużtylkokrokdouchwalenianowegokodeksupostępowaniacywil-
nego,którystanowiłzwieńczenieipodsumowaniedotychczasowychdokonań.
IV.
Kodekspostępowaniacywilnegozdnia17czerwca1964r.
5
,obowiązujący
dodzisiaj,byłproduktemkonkretnejepoki,więcprzyjętewnimrozwiązania
niemogądziwićanizaskakiwać,zwłaszczażezwiązkimiędzykształtempro-
cesuaustrojempaństwanaturalneioczywiste.Wszystkiezasadyorazinno-
wacjezaszczepionedopolskiegopostępowaniacywilnegowlatach50.zostały
uwzględnione,wwieluwypadkachwrozwiniętejiusystematyzowanejformie,
winnychjednakzłagodzonelubstępione.Szczególniewidocznebyłozawłasz-
czeniepolaaktywnościstronprzezograniczenieichinicjatywyisamostano-
wieniaowłasnychinteresach.Obciążającsądobowiązkami,którymniebył
wstaniepodołać,stwarzanoiluzję,żejedynadrogadojściadosprawiedliwości
wiedzieprzezprawdę,którajestobiektywnaipoznawalna,ajedynymstrażni-
kiemnatejdrodzejestpaństwo,sąd.
Takczyinaczej,nowykodeksosadzonynaszkieleciekodeksuz1930r.
iwzorowanynajegozałożeniachprezentowałwysokipoziomlegislacyjny
inormatywny;byłowocemwielulatpracywybitnychspecjalistówzdziedziny
prawapostępowaniacywilnego
6
,anastępnielicznych,zazwyczajpozytywnych
testówpodejmowanychwcodziennejpraktycesądowej.Byłdziełemintegral-
nymispójnym,dobrzeznoszącymtradycyjnezabiegiwykładni,podatnymna
zmianyigotowymdowzięcianaswebarkinowychprawnychipozapraw-
nychzjawiskwspółczesności.
Oczywiście,lata1989i1990postanowieniaOkrągłegoStołuorazradykalne
przekształceniewizjiustrojupaństwaisądóworazpojmowaniafunkcjiprocesu
4
Ustawazdnia15lutego1962r.ozmianieprzepisówpostępowaniawsprawachcywilnych(Dz.U.
Nr10,poz.46).
5
Ustawazdnia17listopada1964r.Kodekspostępowaniacywilnego(Dz.U.Nr43,poz.296).
6
Publicznieogłoszonotrzyprojektynowegokodeksupostępowaniacywilnegoz1955,1960i1964r.
25