Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
Zchwiląodzyskanianiepodległości,najszybciej,jaktobyłomożliwe,przy-
stąpionodopracunifikacyjnychmającychnaceluustaleniezasad,anastępnie
stworzeniejednolitejpolskiejprocedurycywilnej.Równolegletoczyłysiędys-
kusjenadmodelemustrojusądów,zakończonedośćszybko,przynajmniejcodo
pryncypiów,zchwiląuchwaleniaKonstytucjiMarcowej.
Zaczątekpracnadkodyfikacjąpolskiegoprawaprocesowegocywilnego
stanowipowołaniew1917r.komisjiprawacywilnegopodprzewodnictwem
JanaJakubaLitauera,grupującejnajwybitniejszychprawnikówwarszawskich,
sędziówiadwokatów.KomisjaprzygotowałaUGłównezasadypolskiejpro-
cedurycywilnej”,którestałysięprzedmiotemkrytycznejanalizydokonanej
w1918r.przeztzw.podkomisjękrakowskądziałającąpodprzewodnictwem
wybitnegoprocesualistyFranciszkaKsaweregoFiericha.
Wdniu10listopada1919r.odbyłosiępierwszeposiedzenieKomisjiKodyfi-
kacyjnejRzeczypospolitejPolskiej,którejprezydentemzostałwłaśnieFranciszek
KsaweryFierich.Wjejramachwyłonionosekcjędlapostępowaniasądowego
cywilnego,podzielonąnakomitetyokrakowski,warszawskiipoznański.Przed
twórcamikodeksustanęłonietylkotrudnezadaniezaprojektowanianowocze-
snego,oryginalnego,spójnegoiużytecznegoaktuprawnego,aletakże,wcalenie
łatwiejsze,zadanieznalezieniarozwiązańgodzącychwystępującewposzcze-
gólnychrejonachPolskiróżnice,zakorzenionemocnowmentalności,utrwalone
obyczajemorazwieloletniąpraktykąsądowąiadwokacką.Rzecząkodyfikato-
rówbyłorównieżwypracowaniekompromisówdoktrynalnych,gdyżnaskutek
rozbiorówróżnymidrogamiposzłatakżepolskanaukaprocesucywilnego.
W1926r.,napodstawiereferatówikoreferatówprzygotowanychprzez
członkówsekcji,komitetredakcyjnyprzygotowałprojektkodeksupostępo-
waniacywilnego,poprawianyiuzupełnianywielokrotnie,jakteżpoddawany
szerokiemuosądowiśrodowiskprawniczych,zwłaszczasądóworazizbadwo-
kackich.Projektbazowałnakodeksachpaństwzaborczych,czerpiącznich
rozwiązaniaosadzonenautrwalonychpraktykąponadczasowychkonstruk-
cjachprawnodogmatycznych,uznanezaoptymalnedlajednolitegoprawanie-
podległejPolski.Sięganotakżedounormowańinnychpaństweuropejskich,
awszczególnościdobardzonowoczesnychwowymczasiekodeksówpostępo-
waniacywilnegokantonówKonfederacjiSzwajcarskiejBernoiZurych.
Wdniu21grudnia1929r.KomisjaKodyfikacyjnaprzedstawiłaoficjalny
projektkodeksuzuzasadnieniem,poczymPrezydentRzeczypospolitejnadał
mukształtrozporządzenia,wydanegowdniu29listopada1930r.(Dz.U.Nr83,
poz.652),któreweszłowżyciezdniem1stycznia1933r.
2
Kodeksz1930r.dzięki
wielkiemuwkładowiKomisjiKodyfikacyjnejRzeczypospolitejPolskiejorazdok-
trynyokazałsiędziełemwybitnym,aktemprawnymspójnym,nowoczesnym,
oryginalnymiużytecznym.
2
ObwieszczeniemMinistraSprawiedliwościzdnia1grudnia1932r.(Dz.U.Nr112,poz.934)ogło-
szonyzostałjednolitytekstkodeksupostępowaniacywilnego,łączącyrozporządzeniePrezydenta
Rzeczypospolitejzdnia29listopada1930r.zrozporządzeniemPrezydentaRzeczypospolitejzdnia
27października1932r.,obejmującymprawoosądowympostępowaniuegzekucyjnym(Dz.U.Nr93,
poz.803).
23