Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Społecznezadaniajęzykoznawstwanormatywnego
19
Mówiącobiernychpostawach,mamnamyśliniebrakzainte-
resowaniakulturąjęzyka,leczskłonnośćdonadawaniajejopisowego
charakteru,dążeniedowyjaśnianiazjawisk,aniedokierowanianimi,
nacowcytowanejwcześniejwypowiedzizwracałuwagępublicysta.Wy-
dajesię,żetabiernośćspowodowanajestteżniedostatkiemopracowań
teoretycznych,wktórychjeszczedoniedawna(oczymbędziemowa
wdalszejczęścitejksiążki)centralnemiejscezajmowałopojęciebłędu
językowego.Wpisałosięononiejakowpamięćspołeczną,kształtując
myślenieojęzykunazasadziepoprawność–niepoprawność,cowgrun-
cierzeczyzpunktuwidzeniaużytkownikasprowadzasiędoszczegóło-
wychproblemówlapsologicznych,energiazaśjęzykoznawcówczęstosię
kierujenawyjaśnianiepojedynczychizolowanychprzykładówzastoso-
waniajęzykainaderczęstojeszczenatzw.walkęzbłędami.Jesttowięc
działalnośćnarzeczusuwaniaskutków–zewnętrznychprzejawówmałej
sprawnościjęzykowej.Takiepodejściedozagadnieńpoprawnościowych
jestjeszczedzisiajdośćpowszechne,choćtępieniebłędówjęzykowych
jestzajęciemtylepracochłonnym,comałoskutecznym.
Wobectegopodstawowymcelemjęzykoznawstwanormatywne-
gopowinnobyćwchwiliobecnejwypracowanieteoretycznychpod-
stawkierowaniarozwojemjęzykai,cozatymidzie,rozwojemstanu
świadomościprocesówspołecznychikulturowych.Zdajęsobieoczywi-
ściesprawę,iżniejesttopostulatdokońcarealny,jednakszczegółowo
jestjużdefiniowanywzałożeniachpolitykijęzykowej,októrychbędzie
mowawdalszejczęścitejksiążki.
Wartotutajwspomniećoroliszkoływinteresującejnasdziedzi-
nie.Edukacjanapoziomiepodstawowymigimnazjalnympowinna
zapewnićuczniompoprawneisprawneposługiwaniesięjęzykiem.
Tymczasemtakniejest.ZbadańZ.Kwiecińskiego5,przeprowa-
dzonychnaUniwersytecieMikołajaKopernikawToruniu,wynika,
żesporączęśćpopulacji615-latkówstanowiąanalfabeciipółanalfabe-
ci.WedługnormUNESCOzaanalfabetówfunkcjonalnychuznano
6,4%uczniówkończącychszkołępodstawową,natomiastzapółanal-
fabetów–15,9%spośródtejgrupy.Wobectego1/5uczniówmimo
technicznejumiejętnościczytanianierozumieznaczeńposzczegól-
5Daneza:„GazetaWyborcza”23V2002.
6Badaniaobjęływ1998r.ponad6500uczniówzToruniaiokolic.
