Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1020Cechyjęzykanaturalnego
•Anonimowość-niemożnaokreślić,ktojesttwórcąjęzykanaturalnego,niejest
ondziełemjednostki,niemożnawskazaćdokładnegomiejscaaniczasujego
powstania.Wiemynp.,żepolszczyznawywodzisięzjęzykapraindoeuropej-
skiegoipowstałazzachodniegowariantujęzykaprasłowiańskiego,zdialektu
lechickiego,adojejpowstaniaprzyczyniłosiękształtowanieponadplemien-
nej,polskiejpaństwowości.Językpolski(ogólny,literacki)ukształtowałsięjako
odmianaponadterytorialnawokresieodXIIdoXIVw.(Walczak1994:43)ido
dziśniemaostatecznychdowodów,czymiejscemjegonarodzinbyłaWielkopol-
skaczyMałopolska.Odmianaogólnazawierabowiemzarównocechywielko-
polskie(np.brakmazurzenia),jakimałopolskie(np.przestawkawgrupieśr).
Dlategowkwestiiwspólnejwielkopolsko-małopolskiejgenezyjęzykaliterac-
kiegopojawiłysięstanowiskakompromisowe,wktórychzaznaczonowpływ
takżeformmazowieckich,anawetpolszczyznykresowej.
•Tradycyjność-istnieniejęzyknaturalnyzawdzięczatradycji,czyliprzekazywa-
niuzpokolenianapokolenie.Czyniątożyjącyprzedstawicieledanejwspólnoty,
posługującsięjęzykiemwmowie,anastępniewpiśmie.Młodepokolenianaby-
wająjęzyknajpierwprzeznaśladowaniewspólnotykomunikatywnej,anastęp-
nieprzezzorganizowanedziałaniaocharakterzeedukacyjnym-np.naukę
kaligrafiiwszkoleczykorzystaniezklawiatury.Mówisięteżoalfabetyzacji
jakoupowszechnianiuumiejętnościczytaniaipisania.Zkoleipojęcietradycji
językowejodnosisiędonorm,zwyczajówizachowańjęzykowych,któreukształ-
towaładanawspólnotaetnicznaprzezwiekiewolucjiswojegojęzyka,zwykle
podwpływemrzeczywistościpozajęzykowej,wtympotrzebużytkowników.
•Uniwersalność-oznacza,żejęzyknaturalnyjestpowszechnymśrodkiemporo-
zumiewaniasię;wramachdanejnaturyikulturymożnakomunikowaćsięzkaż-
dym,wkażdejchwiliiowszystkim.Wbrewpozoromuważanypowszechnieza
bardziejuniwersalnykodgestówjestwwiększymstopniuuzależnionyodkon-
tekstukulturowegoniżtenopartynaznakujęzykowym.Naprzykładgestkciuk
dogórywPolsceikrajachanglosaskichoznaczazadowolenie-Cjestdobrze’.We
Francji,AustriiiNiemczechoznaczajedyniecyfrę1,anaBliskimWschodzie
orazwpołudniowejEuropie(zwłaszczanaSardynii)jestuważanyzawulgarny
iobraźliwy.
•Immanentnaproduktywność-wjęzykunaturalnymistniejąpotencjalneśrodki
imechanizmy,abynazywaćnowebyty,zjawiska,zachowania,struktury.Takie
noweelementyznaczeniowewjęzykunazywająsięneologizmami.Sątworzone
zapomocącząsteczek(morfemów)słowotwórczych(neologizmysłowotwórcze,
np.wyszukiw+arka,neto+holizm,serwer+ownia).Jeśliimmanentnąproduktyw-
nośćbędziemyrozumiećszeroko,jakozdolnośćdouzupełnianiasystemuleksy-
kalnego,tonowejednostkiznaczeniowepowstajątakżewwynikurozszerzania
17
