Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
razemnieznanyjużzimieniaXV-wiecznykaznodziejadodawał,
żejeślimieszczanienietworząjedności,niemożnaichzwać
mieszczanami,leczwieśniakami,ipodkreślał,żeJezusChrystussam
byłmieszczaninem,aową„zgodność”(łac.unitas)wysokocenił.
CeniliiśredniowiecznimieszkańcyKrakowa,choćniezawsze
udawałosięwpraktyceutrzymać.Tutajżycieorganizowanebyło
wsposóbkontrolowany,uporządkowanyiprzewidywalny,aledawało
przytymwolność,poczuciebezpieczeństwaizaspokojeniewszelkich
potrzeb.„Powietrzemiejskieczyniwolnym”mawiano.Żadne
miasto,czytodawne,czywspółczesne,niejestjednakśrodowiskiem
jednolitymiKrakówrównieżnimniebył.Zracjiswojegopołożenia,
przebieguprocesulokacyjnegoirozwoju,atakżecharakteruzajęć
mieszkańcówKrakówbyłpodatnynaobcewpływy.Wieluprzybyszów
gościłotutajprzejazdemwinteresachlubtowarzysko,innizostawali,
przyjmującprawamiejskie,jeszczeinniprzyjeżdżalinastudiaczy
nanaukęrzemiosła.Zresztą,takibyłzamysłpodczaslokacjimiast:
książętaipanowiedążylidotego,abyfaktpowstanianowegoskupiska
ludnościwolnejnieuszczuplałichprawwstosunkudopoddanych,
toteżprzylokacjiliczonogłównienanapływludnościobcej,
wprzypadkuKrakowaniemieckiej,anie„odpływ”własnej.Wójtowie
lokowanegow1257rokuKrakowaprzyrzekliksięciu,żeniepozwolą
uczynićobywatelem„żadnegoprzypisańcanaszegolubKościoła,albo
teżczyjegokolwiekinnego,lubrównieżwolnegoPolaka,który
mieszkałdotychczasnawsi”5.Takapolityka,zresztątypowanietylko
dlategomiasta,miaładalekosiężneskutki:zjednejstronywpostaci
słabegowzrostuludności,zdrugiejzaśutrzymaniasięprzezwielelat
niemieckiegocharakterudużychmiastpolskich.Sprzyjałotemu
przekazaniewładzywmieściejużrezydującymwnimkupcom
pochodzenianiemieckiego,którzydziękirelacjomzdawnąojczyzną
moglizachęcićkupcówirzemieślnikówdoosiedlaniasięwPolsce.
Tozwykleznichwywodziłsięwójt,którywybierałspośródswoich