Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Islamofobiajakoprzedmiotbadańantropologiipolitycznej
turyzowanedyskursyksenofobiczne,zostająpolityczniezinstrumen-
talizowane,anastępnieprzeradzająsięwpełnoprawnyantyislamski
rasizm.Potrzebatychkategoriijesttymwiększa,imbardziejnaras-
tającejsileislamofobiitowarzysząpróbynegowanialubbagatelizo-
waniajejistnieniaalboteż-częściej-przedstawianiajejjakouza-
sadnionejeuropejskiej,lubnarodowej,reakcjina„muzułmańską
inwazję”(lubjejgroźbę).Ponieważszczególniebogatymrezerwuarem
refleksjinadpostawamiwobecinnegoczyobcegowEuropiejestdo-
robekstudiównadeuropejskimantysemityzmem,właśniewnim
wartoposzukiwaćmodelidobadańnadwspółczesnąislamofobią.
Wpodejściudoislamofobii,któreprzedstawiamwponiższymstu-
dium,toźródłoinspiracjiodgrywaszczególnieistotnąrolę.Jakpoka-
zujęwkolejnychrozdziałach,sensnawiązańdoantysemityzmuwba-
daniuantymuzułmańskichuprzedzeńniesprowadzasięjednak
wyłączniedowymiarumetodologicznego.Nawiązaniatepozwalają
bowiemposzerzyćrefleksjęnatemathistorycznychmechanizmów
wytwarzaniaobcościwogóle.Zjednejstronywznaczącysposóbna-
świetlajązjawiskoantymuzułmańskiejwrogości,zdrugiejmogątakże
dodaćcośdonaszegorozumieniaantysemityzmu.Nieulegadlamnie
wątpliwości,żetentypporównawczychanalizmaswojegranice.Wy-
znaczajehistoriaZagłady.Niezgadzamsięjednakzopiniątych,któ-
rzypodkreślającabsolutnąunikalnośćżydowskiegodoświadczenia
twierdzą,iżetycznieipoznawczodelegitymizujeonawszelkieporów-
naniaantysemickiejwrogościdoinnychformksenofobiiirasizmu.
Dobrympunktemwyjściamogąbyćtutajpoświęconenowoczes-
nemuantysemityzmowianalizyZygmuntaBaumana.Sąonebowiem
pomocnezarównowtedy,gdyokazująsięadekwatnedoanalizisla-
mofobii,jakiwtedy,gdyujawniasięichnieprzystawalnośćdotego
fenomenu.WksiążceNowoczesnośćiZagładaBaumanstarasiędefi-
nicyjnieoddzielićzjawiskodosyćpowszechnegowludzkimdoświad-
czeniustrachuprzedinnością(heterofobię)odaktywnejwrogości
iostatecznieodrasizmu.Autoropisujeheterofobięwkategoriach„nie-
określonego(iprzejawiającegosięraczejwsferzeuczućniżdziałań)
niepokojulubdyskomfortu,doświadczanegozwyklewkonfrontacji
ztakimi»czynnikamiludzkimi«,któreniedająsięwpełnizrozumieć,
