Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Islam,Arabowieiwizerunekkalifów…
SamaannalistycznakonstrukcjaChronografiiwywołaławdyskusji
naukowejpewnąkonsternację,gdyżnadobrąsprawę,pozapewnymi
elementamiuJanaMalalasaiKronikiPaschalnej,nieodnajdujemywbizan-
tyńskiejhistoriografiiVI-IXw.przykładówwykorzystaniatakiegoroz-
wiązania,zapoczątkowanegojeszczewChroniconEuzebiuszazCezarei.
TradycjatabyłanatomiastkontynuowananaWschodzie,przezkronikarzy
syryjskich.Powstaławięchipoteza,żedoBizancjumprzywróciłjąnietyle
Teofanes,któregowykształcenieikontakty(wedługdostępnejwiedzy)
niepozwalająsformułowaćtakiejsugestii,aleJerzySynkellos,przebywa-
jący,conajmniejkilkalat,wPalestynie,gdziemiałczasnazapoznanie
sięzsyryjskąannalistykąizastosowaniejejwzorcówwewłasnejpracy
iprzekazanychWyznawcymateriałach
30
.Wartozwrócićuwagęna„otwar-
tość”autoraChronografiiwkontekściesposoburozumieniadziejówiroli
różnorodnychpaństw,ideiireligiiwichkształtowaniu.Biorącpoduwagę
koncepcję,żejednązinspiracjidlapowstaniaChronografiibyłydzieła
Euzebiusza,trudnoniezauważyć,iżistotnąinnowacjąWyznawcywobec
euzebiuszowejwizjidziejówbyłowłączeniewznajdującesięwtabelach
chronologicznychdatowaniepanowańtakżetychdotyczącychSasanidów,
apóźniejkalifówarabskich.WedługdziejopisazCezareihistorialudzko-
ścidążyładoosiągnięciajednegochrześcijańskiegoimperium,chronio-
negoprzezBoga,niebyłowięckoniecznościuwzględnianiawtejwizji
dziejówobcychpotęg.TropemprzeciwnymposzedłTeofanes,awarto
dodać,żejesttoteżzgodnezpraktykąchronografówsyryjskich,którzy
wpóźniejszymokresieuwzględnialiwswoichwyliczeniachchrono-
logicznychm.in.władcówtureckich,czymongolskich
31
.Konkludując
zagadnieniezastosowanegoukładu,wedługczęścibadaczy-odnosząc
siędowcześniejszegodziedzictwa-chronografieJerzegoSynkellosa
iTeofanesaWyznawcyreprezentujązdecydowanienowąjakośćwhisto-
riograficznymdorobkubizantyńskim,implementującdośćistotną,nową
intheEighthCentury.TheDateoftheDeathofLeotheIsaurianandtheLengthofthe
ReignofArtavasdus,EHR13,1898,s.283-289.
30C.Mango,R.Scott,Introduction…,s.LIV-LV.
31M.Debié,TheophanesCOrientalSource)…,s.377.
