Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Islam,Arabowieiwizerunekkalifów…
Zpomocąprzypróbiedatowaniazakończeniaredakcjipierwszejwersji
kronikiprzychodzinamanalizasamegotekstu,konkretniezaśstosunku
autora(autorów?)doposzczególnychwładcówbizantyńskichmniej
więcejodroku780,kiedytoTeofanesmógłzacząćopisywaćwydarzenia
zgodniezprzekazaminaocznychświadków,atakżenapodstawiewłasnych
doświadczeń.PozadośćambiwalentnymstosunkiemdoIreny,raczejpozy-
tywnymwobecKonstantynaVIizdecydowanienegatywnymwizerunkiem
NiceforaI,należyzwrócićuwagęnaprzedstawienieLeonaV
,odpowie-
dzialnegozauwięzienie,wygnanieiwgruncierzeczyśmierćTeofanesa.
ZostałonwChronografiiprzedstawionywniezwyklepozytywnymświetle
-jakoortodoksyjny,lojalnypoddanycesarski,skrupulatniewypełniający
zadaniazleconemuprzezwładcę,rozsądnydoradcawojskowy,który
ostateczniecałkowiciesłusznieobjąłtron.Biorącpoduwagęikonodulskie
zapatrywaniaWyznawcyifakt,żeLeontużprzedBożymNarodzeniem
814r.powróciłdoikonoklazmu,rozpoczynającprześladowaniaczcicieli
ikon,należydomniemywać,żetekstostatniejTeofanesowejredakcji
Chronografiizostałzakończonyprzedtymferalnymdlamnichawydarze-
niem
20
.Nawet,gdybyśmymoglizałożyć,żeschorowanyiuwięziony(wnie
takzłychprzecieżwarunkach-wpałacuEleutherios)kronikarzmógł
podjąćpracęwciągutychostatnichdwóchlatswojegożycia,totrudnospo-
dziewaćsiębykończyłjąswoistympanegirykiemnacześćprześladowcy21.
Kwestięwkontekścieniniejszegokrótkiegoopracowanianajbardziej
istotną-wschodnichźródełiinspiracjiJerzegoSynkellosaiTeofanesa
Wyznawcy-omówiłemwnastępnympodrozdzial.Tutajnależyjednak
wspomnieć,żepierwszyzwymienionychprzygotowałdlaswojegonastęp-
cyobszernemateriały,wśródktórychwykorzystanezostałyzpewnością
praceSokratesaScholastyka,SozomenaiTeodoreta(niewiadomojed
-
nakczyczerpaliznichbezpośrednio,czyteżjedyniezapośrednictwem
EklogiTeodoraAnagnosty)wkontekściepierwszychcesarzyuznawanych
przezwspółczesnąnaukęzabizantyńskich(IV-Vw.),atakżePryskosa,
20
DopodobnychwnioskówdoszedłMirosławJ.Leszka,LeonVichanKrum
wświetlefragmentuChronografii(AM6305)TeofanesaWyznawcy,PNH6,2007,
s.109-117.
21C.Mango,R.Scott,Introduction…,s.LVI.
