Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Streswujęciuogólnymistreswpracy
I
27
pracydostarczaczłowiekowiśrodkizaspokojeniapotrzeb(np.pieniądze,możliwość
kontaktuspołecznego,realizacjiaspiracji)orazżeczłowiekjestwstaniewykazać,że
posiadazasobydorealizacjiwymagaństawianychprzezśrodowiskopracy(np.spraw-
nośćmanualna,umiejętnośćprogramowania,komunikacjawjęzykuobcym).Stopień
dopasowaniaP-Emożebyćokreślonyobiektywnielubsubiektywnie.Obiektywnedo-
pasowaniejestniezależneodocenyisądówjednostki,subiektywnezaśdotyczytego,
cosądzi,czujepracownikwkwestiiposiadaniazasobówdorealizacjiwymagańoraz
stopniazaspokojeniapotrzebwśrodowisku.
Obiektywnaosobowość
Obiektywneśrodowisko
dopasowanie
Obiektywne
Dokładnośćsamooceny
Kontaktzrzeczywistością
Radzenie
sobie
Obrona
Subiektywneśrodowisko
Subiektywnaosobowość
dopasowanie
Subiektywne
Stres
Rys01030Koncepcjadopasowaniaosobydośrodowiska(P-Efit)
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawie(Dawis,EnglandiLofquist,1964;Edwards,1991;Holland,1959;Van
Harrison,1987).
Koncepcjedopasowaniapozwalająwwiększymstopniuniżpozostałeteoriena
przyjrzeniesięczynnikomśrodowiskowym,organizacyjnym,którewywołująstres,
inaichprzeanalizowanie.Dziękitymkoncepcjomistniejewiększamożliwośćprojek-
towaniaorganizacyjnychinterwencjiantystresowych2.Niemniejnadalwujęciutym
bazujesięnagruncieteoriistresupsychologicznegobędącegorelacjąmiędzyczło-
wiekiemaotoczeniem.
Teoriawymagania–kontrolaRobertaKaraska(JD-C,jobdemands-control)
TeoriaKaraskadotyczydwóchwłaściwościpracy:wymagańizakresukontroli,
czyliswobodypodejmowaniadecyzji.Zakreskontrolidziałanianastanowiskupracy,
zwanyteżswobodądecyzji(decisionlatitude),tozdolnośćosobydokontroliaktyw-
2Szerzejonichwrozdziale5.
