Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
go,cośznaczniebliższegofilozofiiDavidaHume’a.Tomianowicie,żenbezmo-
tywacjiniemaracji”:jeśliniemamymotywacjidojakiegośdziałania(czylinp.
pragnienia,byjakośdziałać),niemożeteżistniećdlanasżadnaracja,bypodjąć
todziałanie.Wedletegorozumieniaposiadanieracjidziałaniasprowadzałobysię
doposiadaniaaktualnejlubwarunkowejmotywacji.
Akceptacjajednejalbodrugiejwersjiprzedstawionegoturozumieniaprob-
lemumetaetycznegointernalizmuoznaczaakceptacjęzupełnieinnegostanowi-
skafilozoficznego.Pierwszysposóbwyjaśniamotywacjedziękiodwołaniusiędo
pojęciaracjidziałania(lubsądunatematracjidziałania);drugi,odwrotnie,wy-
jaśniabrakracjidziałaniapoprzezodwołaniesiędobrakustosownejmotywacji.
Wpierwszymprzypadkunmetafizyczniepierwotne”4sąracje,wdrugim-moty-
wacje.
Źródławspółczesnychsporów
Nazwyninternalizm”ineksternalizm”sąużywanewmetaetycenienaokreślenie
jednegostanowiska,alewiązkistanowiskpowiązanychrelacjąpodobieństwaro-
dzinnego5.Wewspółczesnejmetaetycepodnazwamitymikryjąsięodmienne6,
aczasamiwzajemniesprzecznestanowiska,naróżnesposobyopisującerodzaj
związkupomiędzyfaktaminormatywnymilubsądamimoralnymizjednejstrony
aposiadaniemracjidziałanialubmotywacji(aktualnej,warunkowejbądźracjo-
nalnej)dostosownegodziałania-zdrugiej.Mianemninternalizmu”/neksterna-
lizmu”określasięteżstanowiskaopisującenaturęzwiązkumiędzyposiadaniem
racjidziałaniaasferąpragnieńiinteresówpodmiotu,niekiedyzaśtakżestanowi-
skaopisującewagęwzględówmoralnychwkontekścieinnych,pozamoralnychra-
cjidziałania.CelemtejczęściWstępubędziewięcprzedstawieniewystępujących
wnajnowszejliteraturzefilozoficznejklasyfikacjiróżnychsposobówrozumienia
4
Hurley,dz.cyt.,s.152.
5
J.Tresan,MetaethicalInternalism:AnotherNeglectedDistinction,nJournalofEthics”2009,
t.13,s.52.
6
Wanglojęzycznejliteraturzemożnaznaleźćnastępująceninternalizmymetaetyczne”(listata
zapewneniejestwyczerpująca):existence,judgment,motivationaljudgment,motivationalbelief,mo-
tive,reasonsjudgment,hybridjudgment,hybrid,motivationalexistence,reasonsexistence,prudential,
aboutreasons,appraiser,agent,constitutive,tracking,truth-making,metaphysical,requirement,weak,
strong,restrictedmotivational,unrestrictedmotivational,justifcational,strict,two-tier,autonomist,
analyticallyreductive,non-analyticallyreductive,non-reductive,conceptual,empirical,aboutmorali-
ty,aboutself-interest,discourse,normative,normativemotivational,normativejudgment,communal,
general,modest,application,moralist,identifcation,motivationalaboutmoralvalues,motivational
aboutpracticalreasons,practical,empirical,moral.
