Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Zaletązaproponowanegotupodziałujestto,żepozwalaonodróżnićwielefak-
tyczniewystępującychstanowiskmetaetycznych.Istniejąautorzy,którzytwier-
dzą,żeposiadaniesądównatematmoralnychracjidziałaniakonieczniewiążesię
zposiadaniemmotywacjidziałania(motywacyjnyinternalizmsądu)ijednocześ-
nieuznają,żewzględymoralnezawszedostarczająracjidziałania(racjonalnyin-
ternalizmegzystencjalny)-takiestanowiskozajmujenp.TomasNagelwksiąż-
ceTePossibilityofAltruism.Istniejąteżstanowiska,któregłoszącośzupełnie
przeciwnego:sądymoralneaniniemusząsięwiązaćzposiadaniemmotywacji
działania(motywacyjnyeksternalizmsądu),aniobowiązkimoralneniemuszą
dostarczaćracjidziałania(eksternalizmegzystencjalnydotyczącyracji)-jestto
stanowiskonp.PhilippyFootprzedstawionewartykuleMoralityasaSystemof
HypotheticalImperatives19.Sąteżstanowiskałączącetezyinternalistyczne-wjed-
nymsensie-zeksternalistycznymi-winnym.Shafer-LandauwksiążceMoral
Realismuznaje,żesądymoralnewcaleniewiążąsiękonieczniezposiadaniem
motywacji,choćzarazemwzględymoralnezawszedostarczająjakiejśracjidziała-
nia(jestwięcmotywacyjnymeksternalistąsądówizajmujestanowiskoracjonal-
negointernalizmuegzystencjalnego).WdalszejczęściWstępuprzyjrzęsiędwóm
najbardziejinteresującymmnierodzajominternalizmu.
Internalizmmotywacyjny
Niektórzyautorzyzamiastprzyjętegotuokreślenianmotywacyjnyinternalizmu
sądu”(motivationaljudgmentinternalism)używająterminunmotywacyjnyinter-
nalizmprzekonania”(motivationalbeliefinternalism).Wpracytejbędęsięstarał
posługiwaćsiętympierwszymokreśleniem,nprzekonanie”(belief)zaśbędęro-
zumiećwprzybliżeniutak,jakrozumiałjeHume20.UHume’aprzekonaniejest
formąidei,aróżnicamiędzyideąwścisłymsensieaprzekonaniempolegajedy-
nienatym,żeprzekonaniejestjakościowomocniejszymsposobem,wjakinasza
myślujmujedanąrzeczlubimpresję.Podobniejednakjakwszystkieideetakże
przekonaniejestuHume’amotywacyjniebezsilne.Ztegowzględubędęzazwy-
19
Artykułtenpierwotnieukazałsięw1972roku(tukorzystamzprzedrukuw:Ph.Foot,Virtu-
esandVices,ClarendonPress,Oxford2002,s.157-173).PóźniejFootzmieniłazdaniewtejkwestii.
20
Zob.D.Hume,Traktatonaturzeludzkiej,tłum.Cz.Znamierowski,Aletheia,Warszawa2005,
ks.I,cz.III,rozdz.7,s.177-182orazpierwszaczęśćnDodatku”
,s.699-703.Wpolskimprzekła-
dzieTraktatuangielskiebeliefjestoddawanejakonprzeświadczenie”
.Wsprawieanalizypoglądów
Hume’anatematnaturyprzekonańzob.W
.Galewicz,Humeiteorieprzeświadczenia,w:tenże,Stu-
diazetykiprzekonań,Universitas,Kraków1998.
