Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CZYSTOFAKTYCZNYPUNKTWIDZENIA
9
czystofaktycznegopunktuwidzeniaorazzwiązanegoznimtwierdzenia,że
spórteoretycznyjestjedyniezamaskowanąpolitykąoImwięcejdowiadujemy
sięoprawie,tymbardziejjesteśmyprzekonani,żenic,coważne,niemożenie
budzićkontrowersjio
Należydodać,żeczystofaktycznypunktwidzenianiejestuznawanyprzez
wszystkichoJestonbardzopopularnywśródlaikówitychspośródautorów
akademickich,którzyspecjalizująsięwfilozofiiprawaoJestjednakodrzuca-
nywświadectwach,jakierozumniprawnicyisędziowiedająwłasnejdziałal-
nościoJeślizapytaćichotoodpowiedniooficjalnymtonem,mogązadeklaro-
waćpoparciedlaczystofaktycznejwizjiprawajakoswoistejformalnejmetody
prawnejoJednakwmniejoficjalnychokolicznościachmożnaodnichusłyszeć
zupełnieinną,znaczniebardziejromantycznąhistorięoTwierdząoni,że
prawojestraczejkwestiąinstynktuniżdoktrynyiżemożeonobyćopisane
jedynieprzyużyciuspecjalnychtechnik,którenajlepiejujmowaćwkatego-
riachwrażeńlubnawettajemnicoSąonizdania,żesądzeniejestsztuką,anie
nauką,iżedobrysędzia,bywydaćdecyzjęzgodnązintuicją,musiłączyć
umiejętnośćposługiwaniasięanalogiami,sprawnośćrzemieślniczą,mądrość
politycznąiwyczucieswojejrolioTakisędziaMwidzi”prawolepiej,niżpotrafi
jeopisać,awięcjegopisemnaopinia,choćprecyzyjnieuzasadniona,nigdynie
uchwycijegopunktuwidzeniawcałejrozciągłości
7
o
Bardzoczęstosędziowiedodają,żetakiopisstanowijedynieskromneob-
jaśnienierzeczywistościoTwierdzą,żenieistniejąprawidłoweodpowiedzina
trudnepytaniaprawne,ajedynieodpowiedzisprzecznezesobą,iżeichrozu-
mieniejestostateczniesubiektywneorazograniczasiędotego,cowydajesię
słusznekonkretnemusędziemuwkonkretnymdniuoTaskromnośćprzeczy
jednaktemu,cosamimówiąnawstępie,ponieważkiedywkońcupodejmą
decyzję,jakorzecwjakiejśsprawie,tosądzą,żeichpunktwidzeniajestnaj-
lepszy,anietylkoodmiennyodwszystkichpozostałych;choćbymyśleliwten
sposóbwskutekpoczucianiższości,życzącsobie,byichpewnośćsiebiebyła
większaalbobydysponowalidłuższymczasemdonamysłu,musząprzyjąć
takiewłaśnieprzekonanieoZtychiinnychprzyczynpoglądu,żeprawojest
romantycznymMrzemiosłem”,niemożnauznaćzasatysfakcjonujący;niema
onwystarczającejstrukturywewnętrznej,bymócliczyćsięjakoukształtowa-
nateoriaargumentacjiprawniczej,azadowalasięraczejtworzeniemtajemnico
Abystwierdzić,czymróżnisięstrukturainstynktusędziowskiegoodstruktu-
ryprzekonań,jakieludziemiewająnatematrząduisprawiedliwości,należy
wizjiprawajakorzemiosłanarzucićpewienrygoro
Nieprzedstawiłemjeszczeargumentównarzeczmojegotwierdzenia,żedo-
minującywśrodowiskachakademickichczystofaktycznypunktwidzeniana
7
ZobonpoBoCardozo,TheNatureoftheJudicialProcess,zwłaszczaso165-180,NewHaven1921o
