Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JacekGrzybowski
UKSW,Warszawa
IMPERIUM–RELIKTPRZESZŁOŚCI
CZYWIECZNEWYZWANIE?
HISTORYCZNO-HERMENEUTYCZNAPRÓBA
OPISUIMPERIALNYCHFENOMENÓW
Mężniwy,którzyściewalczyliichlubniepolegli
Nieuląkłszysięprzeciwnikówwygrywającychkażdąbitwę.
Takichmężówwydajenasznaród-powiedząowas.
Takcudownabędziewaszachwała.
K.Kawafis,CicowalczylizaZwiązekAchajski,tłum.Z.Kubiak
Słowoimperiumjestpojęciemnietylenawetznanymipowszechnym,ile
wręczpopularnym.Nieprzynależydziśbowiemjedyniedosłownikapolitycz-
nychterminówinazw,aleprzezhistorię,literaturęimedianabrałoznaczenia
szerokiegoirozpoznawalnego.Mimojednakfaktu,żejesttoobecnietermin
obiegowy,imperiumniejestkategoriąanihistorycznie,anipolityczniejedno-
znaczną.
Wstępnedefinicje
Imperiatostrukturypolityczno-społeczne,którestałysiętrwałymelementem
historiiludzkichcywilizacji,aichpierwszeformyiideowefundamentyodnajdu-
jemy,oczywiście,wczasachstarożytnych.Wywodzącysięzjęzykałacińskiego
terminimperiumzawdzięczamyRzymianomipoczątkowooznaczałonpanowanie
urzędnikówrzymskich-konsulówiprokonsulów.Wcześniejnajprawdopodob-
niejodnosiłsiędowładzypierwszychkrólówetruskichizostałprzezLatynów
przyjętynaokreśleniefunkcjirządzenia.Przezsłowotorozumianouprawnienie
dowydawaniarozkazówzarezerwowanedlanajwyższychprzywódców,zwłasz-
czawojskowych.StądteżpóźniejszanazwaImperiumRomanumoznaczałapo-
czątkowosamobszar,któryobejmowałsprawowanierządówprzezrzymskich
urzędników.Dopieropotempojawiłosięrozumienieimperiumjakohierarchicznej
strukturyustanawiającejzależnośćpomiędzycentrumpanowaniaawszystkimi
