Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Owartościach
17
kującychpozytywnefunkcjonowaniespołecznewaspekciemoral-
nym(np.ambicja,uprzejmość,uczynność,zdrowie)lubzwiąza-
nychzakceptacjąwłasnejosoby(np.niezależność,logiczność
myślenia,szerokiehoryzonty,pogodaducha).Wartościwkon-
cepcjiRokeacharóżniąsięodpostawncentralnością”(tzn.dotyczą
nja”człowiekabardziejniżpostawy)orazstopniemabstrakcji
(postawybowiemmogąbyćprzekonaniaminatematobiektów
rzeczywistych,wartościnatomiastniminiesą).
Wartozauważyć,żeprzyjmująckoncepcjęwartościRokeacha,
badaczuwalniasięodkoniecznościprzyjęciawspomnianychwe
wstępiezałożeńontologicznych.Nagrunciebadańpsychologicz-
nychwielubadaczyuznajewartościzaczynnikimotywacyjne,
aprzyjmującperspektywępsychologiipoznawczejuważa,żesą
oneelementamisystemupoznawczegoczłowieka.
Wartościwmotywacjiisystemiepoznawczym
człowieka
Załóżmy,żewartościstanowiąkomponentysystemupoznaw-
czegoczłowiekaifunkcjonująjakomotywyludzkichdziałań
ipostaw.Założenietomożnarozbićnanastępującecztery
przesłankiszczegółowe,uzasadniającepotraktowaniewartości
jakoprzedmioturozważańibadańpsychologicznych:
Wartościiichsystemystanowiąmotywacyjnyczynnik
sterującyzachowaniemczłowieka.Wwieluteoriachpsycho-
logicznych,takżepozanurtempsychologiipoznawczej,wartości
traktujesięjakoistotnyczynnikmotywacjiczłowieka(Oleś,
1989,s.26–30;Matusewicz,1975).
Odwoływaniesiędowartościwramachkoncepcjiteoretycz-
nychosobowościimotywacjijestszczególniecharakterystyczne
dlapsychologówhumanistycznych(Allport,VernoniLindzey,
1951–za:Matusewicz,1975;Maslow,1959;Rogers,1964),
którychzdaniemwartościstająsięimmanentnymimotywami
