Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
|
Wstęp
nanowozdefiniowanobezpieczeństwo,wyznaczającmunieznaneprzeszłymkul-
turomkryteriaznaczeniowe.Należyzałożyć,żewspółczesnanrewolucjabezpie-
czeństwa”widocznazarównowobszarzebadańnaukowychiszerokopojętego
dyskursuwprzestrzenimedialnej(publicznej)jestdostrzegalnymsymptomem
zmiany(zagrożeń,ryzyka,wyzwańiszans).Nasuwasiępytanieoprzyczynyta-
kiejrewolucjiodośćdynamicznymprzebiegu.Moimzdaniemodpowiedźmoż-
naznaleźćwkonstatacjiprzedstawicielapsychoanalizyhumanistycznejEricha
Fromma,któryzauważa,żeczłowiekwspółczesnyegzystujenagranicydwóch
obszarówwolności,jestwfazieprzejściaodnwolnościnegatywnej”(wolnościod)
donwolnościpozytywnej”(wolnoścido).Usytuowanienastykuoburodzajów
wolnościrodziwielezagrożeńijednocześniepytańokondycjęczłowiekajako
takiego,owartościiideały,celeisposobyichosiągania,oodnalezieniesięwno-
wejkulturowejrzeczywistości.Dawnynaturalizmustąpiłmiejscazglobalizowa-
nejkulturzezagrożeń,znacznieodbiegającejoduporządkowanychformżycia.
Problemtkwiwtym,żeczłowiekniepotrafiharmonijnieprzejśćodświatadeter-
minantównaturalnychdoświatakulturowychalternatyw.Koncepcjawolności
negatywnejipozytywnejFrommaświetniewpisujesięwproblemprzejściaczło-
wiekadonnowegobezpieczeństwa”,pełnegozmiennychniewiadomychipara-
doksów.Powiększającasięprzestrzeńwolnościimplikujewzrostzagrożeńkultu-
rowych.TenwątekświetnieopisałFrommwnastępującejkonstatacji:nwidzimy,
żeprocesnarastanialudzkiejwolnościposiadatakisamdialektycznycharakter,
jakizaobserwowaliśmywjednostkowymprocesierozwoju.Zjednejstronyjest
toprocesrosnącejsiłyiintegracji,opanowywaniaprzyrody,wzrastającejmocy
ludzkiegorozumuirosnącejsolidarnościzinnymiludzkimiistotami,leczzdru-
giejstronytarosnącaindywiduacjaoznaczacorazwiększąizolacjęiniepewność,
aprzeztocorazwiększezwątpieniewewłasnąrolęwewszechświecieiwsens
własnegożycia,awięcpotęgujesięuczuciebezsilnościiznikomościczłowieka
jakojednostki”1.
Wtradycyjnymujęciubezpieczeństwoidentyfikowanozwolnościąodzagro-
żeńnaturalnych,naktórejednostkaniemiaławpływu(lubbyłaprzeświadczona
obrakumożliwościsprawczych).Niechodzitutylkoozagrożeniasensustricto
wynikającezodziaływanianp.zjawiskatmosferycznych,alerównieżotakieza-
grożeniajakchoroby,epidemieczynawetwojny.Zagrożeniamiałycharakter
główniezewnętrznyorazbezpośredni,pozostawałypozakontroląpodmiotów
1
E.Fromm,Ucieczkaodwolności,tłum.O.iA.Ziemilscy,Czytelnik,Warszawa2005,
s.50.
