Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Współczesneprzemianycywilizacyjneodotychczasniespotykanejdynamice
izasięguimplikująrefleksjęnietylkonadnjakością”życiaczłowieka,aleprzede
wszystkimnadjegociągłością.Kryjącesięzarozwojemnaukiikulturyprak-
tycznośćorazużytecznośćniosłyzasobąrównieżzagrożenia,którewprocesach
rozwojowychczęstoniebyłyzauważalne.Utylitarnateleologiaprzeważałanad
refleksjąodekonstrukcyjnychskutkachpostępu.Epokapostindustrialna(pono-
woczesna)nietylkojestswoistymprzesileniemwiarywpraktycznośćprocesów
rozwojowych,alejestrównieżpunktemzwrotnymwmyśleniuozagrożeniach,
jakonskutkachubocznych”dynamicznychzmiancywilizacyjnych.Wiarawkon-
struktywnąliniowośćpostępuopartanaparadygmacienaukowymzostałazakłó-
conawskutekujemnegobilansuzyskówistrat.Negatywnychskutkówrozwoju
niemożnajużbyłomarginalizować,chociażbyzewzględunaichzasięg.Zagro-
żeniawpełnizaczęłydominowaćnietylkowsferzepublicznej,alerównieżpry-
watnej.Człowiekzacząłdoświadczaćujemnychskutkówszerokorozumianego
rozwojucywilizacyjnego.
Wartouwypuklićzjawiskouniwersalizacjizagrożeń,którenietylemająetio-
logięnaturalną,cokulturową,azatemwkraczającąwobszaraktywnościkaż-
degoczłowieka.Współcześnieuwidaczniasiębardzowyraźnieparadoksalność
rozwojucywilizacyjnegodostrzegalnawjegoskutkach.Doświadczasięnietylko
użytecznościartefaktównowoczesności,aleprzedewszystkimstajesięwobliczu
zagrożeńbezpośrednich,konkretnych,determinującychwarunkiegzystencjintu
iteraz”.
Wartonakreślićdwagłównenurtyinterpretacyjnebezpieczeństwa–naturali-
stycznyikulturowy.Pierwszyjestosadzonywprzestrzenihistorycznej,sprzężony
główniezrytmemzjawiskprzyrodniczychorazpodporządkowanychimsilnie
ustrukturalizowanychformspołecznychipolitycznych.Drugiobrazujeczłowie-
kaosadzonegowkulturzewolności,liberalizmu,pluralizmu,świecienieskoń-
czonychalternatyw,wreszciewśrodowiskuglobalnychzagrożeńcywilizacyjnych.
Świadomośćróżnicznaczeniowychwynikającychzewolucjipojęciabezpieczeń-
stwa,jegorozumienia,interpretowania,poszukiwaniajegorealnychdesygna-
tów,wydajesiękluczowadlapoznanianietylkohistorycznychformtrwania,ale
przedewszystkimichwspółczesnychkryteriów.Wepoceponowoczesnejniejako
