Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
średnim,aninauniwersyteckimpoziomie:tesprawyzależąod
ustrojuszkół.*Częśćpierwszazawierarzeczydawnowypróbo-
waneiniemalpowszechnieuznane:maonacharakternorma-
tywny,dostosowanydowynikówczęścidrugiej;ktochceba-
daćipoznawaćdziejewtymznaczeniuizakresie,jaktoustala
częśćdrugaksiążki(teoriapoznaniahistorycznego),powinien
postępowaćodpowiednio.Częśćdrugąmożnabyrozszerzyć
roztrząsaniemnp.pojęćczasuiprzestrzeni,alepopierwsze,
zprzykładuM.Handelsmananiewidać,żebytakaanalizapro-
wadziładojakichkolwiekwskazańpraktycznych,powtóre,nie
łączysięonaspecjalniezistotąhistorii:conajwyżejmożnaby
omawiaćrolęwyobrażeńoczasiewnaucechronologiiorazrolę
pojęciaprzestrzeniwgeografiihistorycznej,aletoniewchodzi-
łowzakresmojegopodręcznika.**
Wczęścitrzeciejzebranesątematy,dotądalbowcalenie
traktowanewmetodologiach,albotraktowanepobieżnie,jako
nienależącedo„historyki”;pominąłemzatorozwójpolskiejhi-
storiografiiorazskądinądcennezestawienianajważniejszych
kompendiów.Alenawetiwpodawaniubibliografiiwłaściwego
naszegotematumusiałembyćpowściągliwym.Wprawdziehi-
storykniegonizanowościąinawetwzatęchłychdrukachumie
znajdowaćwartościoweprzyczynkilubdowody,alepowtarza-
niecytatzapoprzednikaminaogółniewydałomisięwskaza-
nym.***Pobliższedanespecjalneodsyłamtedyczytelnikado
kilkudziełdawniejszych:tamznajdzieinformacjekażdy,ktoin-
teresujesięmetodologią,gdyżchceuprawiaćnietylkohistorię,
alewłaśniesamąmetodologię1.
*
BJPrzyb.56/61,s.VIII:wykreśleniecenzury:„austrójszkółwcoraz
mniejszymstopniuzależyoduczonych”.
**BJPrzyb.56/61,s.VIII:wykreśleniecenzury:„Zamiastwięcmnożyć
apodyktyczneokreśleniaiorzeczenia,jakotakouzgodnionezpewnymsyste-
memteoriopoznawczym,wolałemtuprzeprowadzićdyskusjęzpoglądami,
którerazporaz,zwyklezzewnątrznarzucanebywająhistorykomipopycha-
jąichwtymlubinnymkierunku”.
***BJPrzyb.56/61,s.VIII:wykreśleniecenzury:„asięganiedodzieł
irozprawnajnowszychjestwobecnychwarunkachpowojennychniemoż-
liwym”.
1
ErnestBernheim,LehrbuchderhistorischenMethode,wyd.IV
,Lipsk
1908(1923);AloizyMeister,GrundzügederhistorischenMethodik[w:]Grun-
4
