Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Psychologiaprzednaukowa
oistnieniuBogalWprzytoczonymfragmenciepisze,żecaławiedza
pochodzitylkozdwóchźródeł:wrażeniauzyskiwanegoprzezbezpo-
średniedoświadczanieświatazewnętrznegoorazrefleksji,czyliidei
pochodzącychzinterakcjimiędzynowymiwrażeniamiiideamijużist-
niejącymiwumyśle,apochodzącymizwcześniejszychwrażeńlubzpro-
cesówmyślowych,niezależnychodnowychwrażeń7l
Rozumzdajesięnieposiadaćnajsłabszegoprzebłyskujakiejkolwiekidei,
którejbynieotrzymywałzktóregośztychdwuźródełlRzeczyzewnętrzne
zaopatrująumysłwideejakościzmysłowych,czyliwtewszystkieróżnorodne
percepcje,jakiewnaswywołują;umysłdajerozumowiideewłasnychczyn-
ności(ibidem,sl76)8l
MimoLockeprzypisywałzmysłomszczególrolęwpozyskiwa-
niuwiedzy,przyjmowano,żeumysłniepoznajeświatazewnętrznego
wbezpośrednisposób,leczjedyniepośrednio-przezprocesyrefleksjil
Toprzekonaniezostałowzmocnioneprzezfilozofięmentalistyczną
George’aBerkeleyalBerkeley(1685-1753)uważał,żecaławiedzazależy
oddoświadczającejjednostki,awłaściwościprzedmiotówzeświata
zewnętrznegoistniejątylkootyle,oilespostrzeganel
Poglądytezapoczątkowałyempirycznepodejściedobadaniaumysłu,
którekładłonacisknaobserwacjezmysłów,aszczególnienazrozumie-
nieprocesówpercepcji,uczeniasię,myśleniaipamięcilKoncepcja
Locke’azainspirowałacałąplejadębrytyjskichfilozofów,takichjak:
DavidHume,DavidHartley,JamesMillorazJohnStuartMill(1806-
1873)lWksiążcez1843rl,zatytułowanejASystemofLogic(Systemlogi-
ki),JlSlMillprzekonywał,żenadszedłjużczasnapsychologjakona-
ukęempirycznąlPublikacjatabyławażnymbodźcemdlaWundta,który
jakieśtrzydzieścipięćlatpóźniejzdecydowałsiępójśćdalejniżempi-
ryzmizająłsiępsychologeksperymentalnąl
7Pogląd,żeźródłemwiedzyjestłączenielubkojarzenieprostychideiidziękitemu
tworzenieideizłożonych,nazywasięasocjacjonizmem(przyplredlnaukl)l
8JlLocke,op.cit.,sl121-122(przyplredlnaukl)l
22