Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Psychologiaprzednaukowa
wdużychaudytoriach,gdzieprzyjmowałyformęswoistegoteatruna
żywolJednymznajsłynniejszychmediów,wykorzystującychscenędo
demonstrowaniaswoichtalentówwkomunikacjizezmarłymi,byławło-
skaspirytualistkaEusapiaPalladino4(1854-1918)lJejwiarygodność
wkręgachnaukowychbyławspieranaprzezCesareLombrosę,którego
pracezzakresufizjonomikibyływspomnianewcześniej(Alvarado
iBiondi,2017)lWystępowaławcałejEuropieiwStanachZjednoczonychl
Psychologowieakademiccy,tacyjakHugoMünsterbergzUniwersytetu
Harvarda,staralisięzdyskredytować,wykazując,wjakioszukańczy
sposóbtworzyłaefektyzmysłowepodczasswoichseansów(Sommer,
2012)lChociażwiększośćpsychologówuważałaspirytualizmzaszarla-
tanerię,WilliamJames,słynnyamerykańskipsychologifilozof(byłko-
legąMünsterbergazHarvardu),miałodmiennezdanieipoświęciłwiele
latnabadanieparanormalnychzdolnościlJamesbyłpodszczególnym
wrażeniemseansówLeonoryPiper(1857-1950),sławnegoamerykań-
skiegomediumlPrzezponad25latuczestniczyłwjejseansach,poszuku-
jącnaukowychdowodówpotwierdzającychprawdziwośćjejkontaktów
zezmarłymilNiestety,takichdowodównieznalazłl
Spirytualizmniebyłłączonyzżadnąreligią,chociażmożesięwyda-
waćzniązwiązany,gdyżopierasięnawierzewżyciepozagrobowel
Zorganizowanereligiechrześcijańskieodrzucałytennurt,twierdząc,
żewiarawduchyjestherezjąlLeaheyiLeahey(1983,sl166)napisali:
nTwierdząc,żemożedaćnamacalnydowódprzetrwania[pośmierci],
spirytualizmnegowałpotrzebęwiarylTwierdząc,żepiekłonieistnieje,
aprzyjemneżyciepośmiercijestdostępnedlakażdego,negowałstrach
przedBogiemiogniempiekielnym,naktórymopierasięzorganizowane
chrześcijaństwo”l
SpirytualizmznalazłsięwodwrocienaprzełomieXIXiXXwl,alepo-
wróciłwlatach1917-1918,kiedywieleosóbstraciłożyciewwynikuepide-
miigrypyorazIwojnyświatowejlJednymznajgorętszychzwolenników
4
W1893rlpsychologifilozofJulianOchorowiczzaprosiłPalladinodoprzyjazdu
naziemiepolskielZorganizowanowieleseansów,wktórychuczestniczylisławni
Polacy,mlinlBlPrus(przyplredlnaukl)l
16