Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Postacihistorycznewperspektywiehistoriografiipraktykpamięci
45
interpretujetozjawiskojakorodzajstrategiikompensacyjnej,stosowanejświa-
domieprzezróżnychtwórcówkulturywsytuacjipolitycznegozniewolenia.
Wdobieromantyzmupojawiłysięrównieżzasprawąpismhistorycznych
KarolaSzajnochypierwszewpolskiejhistoriografiipełneportretyhistorycznych
postacikobiecych.Obecnośćlubnieobecnośćpostacikobiecychnakartachhisto-
riijestzjawiskiemzłożonymimazwiązekzezmiennymhistoryczniesposobem
rozumieniaspołecznejikulturowejrolikobietwhistorii.Współczesnebadania
przecząobiegowymopiniomonieobecnościkobiet,aanalizaprzekazówhisto-
rycznychiikonografiipotwierdzaistotnąrolęichudziałuinpotentia,jakąkobiety
odczasówstarożytnychodgrywaływwymiarzekulturowym.Ichznaczącaobec-
nośćocharakterzedopełniającymbyławidocznazarównopodczaslicznychpu-
blicznychceremonii,rytuałówiobrzędów,jakiwczasierodzinnychuroczystości.
Kobietywidzianezperspektywyaktówkulturowychbyłyżywo-choćnajczęściej
milcząco-obecnewprzestrzenipublicznejiprywatnej.Równieżwokresieśre-
dniowieczaaktywnośćkobietpochodzącychzwyższychsferspołecznychbyła,
mimoograniczeniaichpodmiotowości,zauważanaprzezhistorykówjakoistot-
na.Szerszareprezentacjaspołecznakobietwprzestrzenipublicznejipiśmiennic-
twiehistorycznympojawiłasięwXIXw.,kiedykobietyzaczęłyprzyjmowaćnowe
funkcjeiobowiązki,wtymzwiązanezwalkąoniepodległośćorazzoficjalną
iprywatnądziałalnościąwychowawczą,opiekuńcząiedukacyjną.Nielicznare-
prezentacjapostacikobiecych,ukazywanychwokresieoświeceniajakoheroiny,
zmieniałasięwXIXiXXw.wcorazliczniejszągrupępełnowymiarowychiak-
tywnychpostacihistorycznych.
PrzemianypolityczneiideologicznezachodzącewciągucałegoXXw.wpro-
wadząnascenęhistorycznąkolejnegrupypostacihistorycznych.Po1926r.będą
toodzyskującyswojemiejscewhistoriipowstańcystyczniowiilegioniściPiłsud-
skiego,aczasachPRLanonimowizazwyczajprzedstawicielenludupracującego
miastiwsi”orazżołnierzeLWP
.Potransformacjiustrojowejizmianiewładzy
politycznejprzypomnianizostanążołnierzearmiiAndersa,żołnierzeAKiofiary
zbrodnikatyńskiej.ZkoleiwrazzpoczątkiemXXIw.nurtybadawczezoriento-
wanefeministyczniewzbogacąportretykobieceokolejneobszaryichaktywności,
dotądprzemilczane.
Droganapanteonrolapamięcizbiorowej
wkreowaniubohaterówhistorycznych
Cosprawia,żeosobalubgrupaosóbstajesięprzedmiotemszczególnegozainte-
resowaniahistoryków?Gdydanapostaćhistorycznauzyskujewokreślonychwa-
runkachhistorycznychbardzowysokiipublicznieakceptowanystatuspolitycz-
nylubspołeczny,aprzytymzostająpowszechnieuznanejejszczególnezasługi