Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
miejscemrozstrzyganiasporówprzedewszystkimmiędzyosobamiindy-
widualnymi.
Rozwójnormprocesowychbyłzwiązanyzrozszerzaniemsięingeren-
postępowania
cjiwładzymonarszejwsprawyporządkuibezpieczeństwapublicznego
monarsze
oraznaruszaniainteresówwładcy.Niebezznaczeniabyłotakżeupraw-
nieniemonarchydokorzystaniazdochodówzwiązanychzprowadze-
niemsprawsądowych.
Normyprocesowestosowanewpostępowaniuprzedsądamiodpo-
wiadałypoziomowirozwojuówczesnychstosunkówspołecznychoraz
byłydostosowanedorozwojustrukturtworzącegosiępaństwapolskie-
go.Wokresietymwystępowałydwarodzajepostępowań:postępowanie
pozasądoweorazpostępowaniearbitralnewładcy.
Wpierwszymzpostępowańdochodzonoroszczeńwynikającychze
sporówmajątkowych,jakitakich,wktórychnastąpiłonaruszenieżycia
postępowanie
czyzdrowiaposzczególnychosób.Cechąwczesnegookresustosowania
pozasądowe
regułpostępowaniabyłonakładaniesięinstytucjimaterialnoprawnych
zinstytucjamiprocesowymi.Dochodzenieroszczeńnastępowałopocząt-
kowowdrodzesamopomocy.Byłaonapodejmowanaidokonywana
przezpokrzywdzonegolubposzkodowanegosamodzielnielubwespół
zgrupąsługczyprzyjaciół,celemdokonaniaodwetu,niejednokrotnie
bardzokrwawego.Wkolejnejfazierozwojuprawasamopomocjakoin-
stytucjapozostającaniebezpieczniepozakontroląpaństwazostałaza-
stąpionapostępowaniempolubownym.Byłoonoprowadzoneprzez
jednaczy,którychzadaniembyłouregulowaniepowstałychzatargówiza-
pobieganiedalszymkonfliktom.Istniaławięcznacznadowolnośćpostę-
powania,jakistosowanychśrodków.
Postępowanieurzędowenatomiastbyłoprowadzoneprzezmonar-
chę,względniemianowanychprzezniegourzędników,sprawującychsą-
postępowanie
dywimieniuwładcy.Postępowanieprzedobliczemmonarchyzwiązane
monarsze
byłoprzedewszystkimzprzestępstwaminaruszającymiporządekibez-
pieczeństwopubliczne,którepodlegałyściganiuzurzędu(przestępstwa
przeciwkopanującemuipaństwu,interesomskarbu,służbiewojskowej,
sądom,religiipanującej,zabójstwa,rabunki,rozboje).
Formętegopostępowaniacechowałaarbitralnośćrozstrzygnięć.
Zasadatabyławprawdzieobecnawpostępowaniuoprzestępstwanaru-
szająceinterespubliczny,aleniebyłazgodnazwłaściwymkierunkiem
rozwojuregułpostępowaniaprocesowego.Monarchamógłbowiemroz-
strzygnąćkażdąsprawędowolniewczasie,wktórymmuprzedstawio-
no.Dojegoprerogatywnależałarównieżdecyzjaoosobistymrozpatrze-
niusprawy,atakżewydaniewyrokuodrazupopowzięciuwiadomości
oprzestępstwie.Wkońcowymetapiepostępowaniamógłzkoleipolecić
natychmiastowewykonaniewyrokuwsposóbprzezsiebieokreślony.
Monarchaniebyłzwiązanyżadnymiregułamiprocesowymi,counie-
możliwiałosprawcyoczyszczeniesięzzarzutów.Proceduratakaposia-
36