Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRAHISTORIALITWY
18
Przedmiotyteróżniąsięodpochodzącychztegosamegookresuwyrobówkultury
świderskiej,wytwarzanychprzezłowcówreniferówprzybyłychzpołudnia.Obozo-
wiskaludnościkulturyświderskiejrównieżbyłykrótkotrwałe,leczrozleglejsze,
idlategomożnaznaleźćnanichwiększąliczbęprzedmiotów.Naterenieobecnej
Litwyodkrytookołosześćdziesięciustanowisktejkultury.Ludnośćtarównież
posługiwałasiękrzemiennymigrotamistrzał,leczmiałyonekształtliściawierzby.
Wykorzystywalitakżewąskieidługiedrapacze,ciosakidwustronniezaostrzone,
narzędziawykonanenadługichwiórach.Dlawyrobówtychcharakterystycznejest
retuszowanieichspodniejstrony.
CzęśćprzybyłychmyśliwychpozostałanaobszarzedzisiejszejLitwyprzezdłuższy
czas.Uschyłkupaleolitukulturymagdaleńsko-bałtyckaiświderskaupodobniłysię
dosiebie.NaLitwieprzebadanodotejporyjedyniekilkaobozowiskztegookresu
(Mergez
'eris,stan.8,Maksimoniai,stan.1,Skoruleiinne)ijakdotychczasnie
natrafiononażadnecmentarzysko.
Mezolit
Wokresiemezolitu(VIII–Vtysiącleciep.n.e.)znaczniezmieniłsięklimatiszata
roślinnawcałejpółnocnejEuropie.Napoczątkutegookresuwmiejscuzamkniętego
słodkowodnegoJezioraLodowegoutworzyłosięsłoneMorzeYoldiowe.WVII–VI
tysiącleciup.n.e.,wwynikudalszegotopnienialądolodu,pojawiłosięsłodkowodne
JezioroAncylusowe.Uschyłkumezolitu,kiedyśredniarocznatemperaturabrzegów
Bałtykubyławyższanaweto2–3
o
Coddzisiejszej,acieśninyduńskieuległyprzewę-
żeniu,jeziorotoponownieprzemieniłosięwsłoneMorzeLitorynowe.Właśniewtym
okresiezaczęłasiękształtowaćMierzejaKurońskaorazzalew.Lasyliściastewyparły
lasyiglaste.Reniferywywędrowałydalejnapółnoc,pojawiłasięwystępującawcie-
plejszymklimaciezwierzynaleśna:łosie,jelenie,dzikiitd.Ztakdużymizmianami
klimatułączysięwnieżdalszeosadnictwonatereniedzisiejszejLitwyorazpo-
jawianiesięnowychkultur.
Wpoczątkowejfaziemezolituistniałajeszczekulturaepipaleolityczna,której
ludnośćposługiwałasięniemalniezmienionyminarzędziamipaleolitycznymi.Wobo-
zowiskachwczesnegomezolitupojawiłysięwyrobyzroguikości(harpuny,sztylety
itd.).Spotykasięjewobozowiskachkulturymaglemoskiej,zamieszkiwanychprzez
ludnośćprzybyłąnadBałtykpołudniowymbrzegiemMorzaYoldiowegolubJeziora
Ancylusowego.
WVII–IVtysiącleciup.n.e.naobszarzedzisiejszejpołudniowejLitwy,zachod-
niejBiałorusiiPrusWschodnichwytworzyłasięoryginalnakulturaniemeńska.
Byłatopierwszakulturamiejscowa,powstałanagrunciekulturschyłkowego
paleolitu.Stanowiskakulturyniemeńskiejliczne,odkrytonanichniewieleróż-
niącesięmiędzysobąwyroby,któreuznaćmożnazalokalne.Najbardziejchara-
kterystycznepostświderskieostrekrzemiennegrotylancetowate,drapacze,rylce,
siekierkiitd.