Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.GRAMATYKAŁACIŃSKAINAPISYNAMONETACH
Bardzociekawalegendazzachęcającymimperatiwemdla2.os.plur.
GAVDETEROMANI(Cieszciesię,Rzymianie)pojawiasięnarewersach
rzadkichpółaureusówDioklecjanabitychmiędzy303a305rokiemwAkwilei
(RICVI14).
2.ELEMENTYSKŁADNIŁACIŃSKIEJOBECNENAMONETACH
2.1.ABLATIVUSABSOLUTUSIRÓŻNEODCIENIEZNACZENIOWEABLATIWU
Ablativusabsolutusjestspecyficznądlajęzykałacińskiegoodmianąpar-
ticipiumconiuncum,czyliimiesłowuzastępującegozdaniespójnikowe:
zdanieokolicznikoweczasu,przyczyny,przyzwoleniaiwarunku.Składnia
tawystępujewstronieczynnejlubbiernej.Czynnej,jaknp.wznaczeniuoko-
licznikaprzyczyny:Hominesomnistimorisexpertesdebentdeoreshumanas
moderante.,gdzieabl.deomoderantezamieniamynazdanie:nponieważbóg
kieruje”
,azatemcałośćprzetłumaczymyjako:nLudziepowinnibyćwolniod
wszelkiegostrachu,ponieważludzkimisprawamikierujebóg”;biernej,jak
np.wzdaniuokolicznikowymczasu:XerxesinterfectissacerdotibusAthenas
incendiodelevit.,gdzieabl.interfectissacerdotibusmożnaprzełożyć,zacho-
wującstronębierną:ngdykapłanizostalizabici”
,lubprościej-przezpolski
imiesłówuprzedni:nzabiwszykapłanów”lubprzezwyrażenieprzyimkowe:
npozabiciukapłanów”
,czylicałezdaniebędziebrzmiało:nKserksespo
zabiciukapłanówzniszczyłAtenypożogą”
.
Wmennictwieskładniaablativusabsolutuspojawiasięzwyklenamo-
netachzwiązanychzkonkretnymisukcesamimilitarnymilubdyplomatycz-
nymi,np.upamiętniającaodzyskanieodPartóworłówlegionowych(zdo-
bytychprzeznichjeszczewbitwiepodCarrhaezarmiąKrassusaw53roku
p.n.e.)legendaSIGNISRECEPTISnarewersachmonetOktawianaAugusta
bitychwlatach19-16p.n.e.,np.naaureusiezColoniiPatricii:
RICI280a
NAC72:566
39
