Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
liczbaiprawda.Analizęczynifilozoficznąjejużywaniedozagadnieńfilo-
zoficznych.Tematemnastępnymnarzędzia,jakichwymagataanaliza.
Uważam,żeFregeposługujesięnastępującyminarzędziami:
1)rozróżnieniemfunkcja1jejargument(jestonotakpodstawowe
wfilozofiiFregego,jakparaaktimożnośćwfilozofiiArystotelesa);
2)semantyką(wtakimrozumieniutegosłowa,jakieprzyjąłBogusław
Wolniewicz,tłumaczFregego,wewstępiedojegoPismsemantycznych);
3)logikąFregego,określanąprzezeńjako„pismopojęciowe”,współ-
cześnienazywanelogikąpredykatówpierwszegoidrugiegostopnia.
RozpocząłodzbudowaniaswejBegriffsschrift,pismapojęciowego,na-
zywanegotakżejęzykiemczystejmyśli.Jakouzupełnienietegonarzędzia
powstałasemantyka,podstawaanalizyjęzykowej.Analizaniejestjedyną
czynnościąpoznawczą,jakąpodejmowałFrege;posługiwałsiętakżedefi-
niowaniem(wszczególnościdefiniowaniemprzezabstrakcję),rozjaśnia-
niemiwnioskowaniemprzezanalogię.Teczynnościtakżeomówię,byna
ichtleuwypuklićrozumienie,celispecyfikęanalizyfilozoficznej.
GottlobaFregegometodęanalizyfilozoficznejmożnascharakteryzować
jakorozumowebadanieprzedmiotówobiektywnych,niezmiennych,
wiecznych,takichjakliczby,myśliiprawda.WtymbadaniuFregepo-
sługiwałsię1jeślitylkobyłotomożliwe1narzędziamisemantycznymi
oraznarzędziamilogicznymi.
Pierwszyrozdziałmacharakterwprowadzający.Przedstawiamwnim
filozoficznydorobekFregegonatlefilozofiiniemieckiejdziewiętnastego
wieku,zktórejprzejąłniektórepomysłyirozwinąłnaużytekswojejfilo-
zofii.PokazujętakżeFregegojakofilozofa,któryistotniewpłynąłna
kształtwspółczesnejfilozofiiangielskiej,dającteoretycznepodstawyfilo-
zofiianalitycznej.Wyjaśniamtakże,jakierozumieniefilozofiianalitycznej
pozwalaFregegouważaćzajejprzedstawiciela.Wtymrozdzialeprezentu-
teżanalizęjakometodęfilozoficzną.
Wrozdzialedrugimprzedstawiamtrzyrodzajeanalizy,jakiepojawiają
sięwtekstachFregego.Podstawąjestanalizadokonywanazapomocąroz-
różnienianafunkcjęijejargument.Tuanalizowaniepoleganarozszcze-
pianiutreścinadającejsiędoosądunaelementodgrywającyrolęfunkcji
ielementbędącyargumentemtejfunkcji.Odgrywaononadrzędnąrolę
wcałejfilozofiiFregego.Ponadtorozróżniamdwarodzajeanalizy:analizę
językowąianalizęlogiczną.
AnalizajęzykowaczerpiezwypracowanejprzezFregegosemantyki
iopierasięnajegokoncepcjijęzyka.Wszczególnościważnajesttu
koncepcjajęzykanaturalnego.Fregezjednejstronypodkreślałjegonie-
doskonałość,zdrugiej1traktowałjęzyknaturalnyjakrezerwuarniepod-
ważalnychintuicji,miejsce,wktórymodbijająsiębezczasoweprawa
prawdziwychmyśli(odróżniałmyśliprawdziweodfałszywych).