Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Problematycznejestzaliczenienwysiedleńców”1zwłaszczapóźnychwysied-
leńców1zarównodoNiemców,jakidoPolaków,choćzaliczaniedotychostatnich
jestdośćczęste,gdyżbyłytonierzadkoosobynieznającejęzykaniemieckiego
isocjalizowanewPolsce,któredziśprzeważnienależądoświeckichbądźkościel-
nychorganizacjipolonijnych.Pozatymwielunpóźnychwysiedleńców”zachowało
polskiepaszporty,względniemieszkawPolsce,apracujewNiemczech.Coistotne,
onisamiprywatniedefiniowalisięjakoPolacy,jednakwsytuacjachpublicznych
ioficjalnychzobawyprzedutratąprzywilejówprzyznawalisiędonarodowości
niemieckiej.Częstojednakstaralisiębardzoszybkozasymilowaćibylinbardziej
niemieccyodsamychNiemców”(J.Szmidt,2009).
ZgodnieznOrzeczeniemFederalnegoTrybunałuKonstytucyjnegowsprawie
układówmiędzyRepublikąFederalnąNiemiecaZwiązkiemSocjalistycznych
RepublikRadzieckichiPolskąRepublikąLudowąopodstawachnormalizacjiich
wzajemnychstosunków”wydanymwKarlsruhe7lipca1975roku:nRepublika
FederalnaNiemieczatemprawnienieprzeszkadza,lecznawetzgodniezniemie-
ckimprawemkonstytucyjnym[ł]zobowiązanajesttraktowaćosobyoniemie-
ckiejprzynależnościpaństwowejpochodzącezterenówwschodnichnadaljako
jąposiadające.Jestbowiemzagwarantowane,żeprzysługujeimpełnaochrona
izapewnienieprawzasadniczychnaobszarzeobowiązywaniaUstawyZasadni-
czej[ł]”(Z.Łempiński,1987,s.301).Właśniedlategoosobyprzybywającedo
Niemiecwinteresującymmnieczasiejakonwysiedleńcy”lubnpóźniwysiedleńcy”
traktowanebyłyjakorodowiciNiemcyzwszystkimiprzysługującymiimztego
tytułuprzywilejami.
WyjazdydoNiemiecodbywałysięrównieżwramachakcjiłączeniarodzin,czyli
Famielienzusammenführung,którarozpoczęłasiępozakończeniutzw.wysiedleń
poczdamskichitrwaładoroku1972.JakpodajeJanKorbel,wlatach195011970
wramachakcjiłączeniarodzinwyjechałodoobupaństwniemieckichokoło400tys.
osób.Poroku1970wramachtejakcjizaczęływyjeżdżaćosoby,któreprowadziły
odrębnegospodarstwadomoweibyłyzesobąspowinowacone,awięcniebyły
rodzinąwcodziennympojmowaniutegoterminu,anawetwrozumieniuprawo-
Wokółproblemówtożsamościmieszkańców…
dawstwaniemieckiego.WyjeżdżalibowiemdorodzinywRFNkrewnizPolski,
zostawiającwłasnąrodzinęwkraju.Jakzauważająbadacze,byłtoproces,który
skutkowałkolejnymimigracjami.Zaproszeniazlat70.tylkow55,9%przypadków
byłyzaproszeniamizestronynajbliższejrodziny(współmałżonków,dzieci,rodzi-
ców,rodzeństwa),w33,7%przypadkówbyłytozaproszeniaoddalszychkrewnych,
aw10,4%1odosóbobcych.Wśródzaproszeńodnajbliższejrodzinydominowały
zaproszeniaodrodzeństwa(33%).Ztegoteżwzględunakcjęłączeniarodzin”część
autorównazywanakcjąrozbijaniarodzin”.
WyjazdydoRFNodbywałysiętakżenapodstawiewizturystycznych,póź-
niejosobytakiezgłaszałysiędojednegozobozówprzejściowych(wprzypadku
obywatelipolskichbyłytoczęstoFriedlandlubUnna-Massen),prosiłyoazyllub
opobyttolerowany.Wlatach80.niebrakowałospektakularnychucieczekzPRL
doRFNlekkimisamolotamiiporwaństatkówturystycznych,oczymdonosiła
34
prasazachodnioniemiecka.
