Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nychważnychmiędzynarodowychkonwencjiwzakresieochronyprawczłowieka34,
wtymMiędzynarodowegopaktuprawgospodarczych,społecznychikulturalnych
z1966r.(Dz.U.z1977r.Nr38,poz.169),któryzostałostatecznieratyfkowany
przezChRLw2001r.,poczterechlatachodzłożeniapodpisu.Jeślijednakcho-
dziokluczowyMiędzynarodowypaktprawobywatelskichipolitycznychz1966r.
(Dz.U.z1977r.Nr38,poz.167),Chiny,coprawda,podpisałytentraktatw1998r.,
jednakdotejporyniedoczekałsięonwPaństwieŚrodkaratyfkacji.Tenstanpraw-
nyodzwierciedlatradycyjnypoglądChinzczasówzimnejwojnyopierwszeństwie
prawdrugiejgeneracji(ekonomicznychisocjalnych)przedfaworyzowanymiprzez
koncepcjęzachodniąprawamipierwszejgeneracji(obywatelskimiipolitycznymi).
Poglądtendodzisiajwydajesiędominowaćwopiniachchińskiejdoktrynyiprakty-
ki,oczymświadczątakżepreferencjewprzyjmowaniuprawnomiędzynarodowych
normdotyczącychprawdrugiejgeneracjiprzedtyminależącymidopierwszej.
WażnymwskaźnikiemstosunkuChRLdomiędzynarodowegoreżimuochrony
prawczłowieka,azarazemszerzejdoprawamiędzynarodowegowtymkontek-
ście,mogąbyćpoglądynakształtującąsięinstytucjęResponsibilitytoProtect(R2P).
W1999r.interwencjawKosowieijejprawno-politycznenastępstwaodbiłysię,
jakwiadomo,szerokimechemwcałejspołecznościmiędzynarodowej.Wów-
czasstanowiskoChinbyłodośćjednoznaczne-ichprzedstawicielQinHuasun
ostrzegałpodczas54.sesjiZgromadzeniaOgólnego,żepraktykaDhumanitarnej
interwencji”niepotrzebniekonfrontujezesobąsuwerennośćiprawaczłowieka,
podczasgdynormy,takiejakzasadanieinterwencjiwwewnętrznesprawypaństw
trzecich,sądalekieoddezaktualizacji35.Będącaefektemdyskusjikolejnychlat
koncepcjaResponsibilitytoProtect(R2P)36niewzbudziłajużjednakwChinachtak
silnychoporów,jakhumanitarnainterwencja,byćmożewzwiązkuzeznacznie
szerszymmiędzynarodowympoparciemtejkonstrukcji.Nieoznaczato,żeChRL
całkiemporzuciłaswojetradycyjniekonserwatywnepozycje;dlaodmianyPekin
zacząłakcentowaćDsuwerennościowe”elementyinstytucjiR2P
.Przedewszyst-
kimzzadowoleniemprzyjętofakt,żewkonkluzjachWysokiegoPaneluz2004r.
podtrzymanocentralnąrolęsuwerennychpaństwwkontekścieichpodstawowej
prawczłowiekawwersjipropagowanejprzezdoktrynęamerykańską;zob.DongshengZang,
China’s„Attitude”…,s.291.
34
M.in.takichkonwencji,jakKonwencjawsprawieeliminacjiwszelkichformdyskryminacji
kobiet,Konwencjawsprawieeliminacjiwszelkichformdyskryminajirasowej,Konwencjaoza-
kazietorturorazinnegookrutnego,nieludzkiegolubponiżającegotraktowaniaorazkarania,
atakżeKonwencjaoprawachdzieckaz20listopada1989r.(Dz.U.z1991r.Nr120,poz.526).
35
Protokół27posiedzeniaplenarnego54.sesjiZgromadzeniaOgólnegoONZzdnia6paź-
dziernika1999r.,s.12,U.N.Doc.nrA/54/PV.27,http://daccess-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/
GEN/N99/860/53/PDF/N9986053.pdf?OpenElement[1.08.2012].
36
A.Björn,China…,pkt31.
GDAŃSKIESTUDIAAZJIWSCHODNIEJ2013/3
15
