Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
międzynarodowej.PodstawowezasadyKartyNarodówZjednoczonychsąnadal
wświadomościtegonarodupewnągwarancjąiochronąprawadowyboruDwła-
snejdrogi”wzakresieustrojugospodarczegoipolitycznego,atrzebapodkreślić,że
oryginalnośćchińskichwyborówwtymzakresiejestskądinądoczywista.Międzyna-
rodowysystemprawnypozostajenadalpaństwocentryczny;mimowzrastającejroli
aktorówniepaństwowych,wtymorganizacjipozarządowych,nadalinteresynaro-
dowepozostajądecydującedlakształtustosunkówmiędzynarodowych20.Taostat-
niakonstatacjabrzmiwkażdymraziebardziejwiarygodnieniżzapewnieniaotrosce
Chinoochronęróżnorodnościspołecznejipolitycznejpaństw,awkonsekwencji
-czegojużtakgłośnochińscyautorzyniepodnoszą-ozasadęsamostanowienia
narodów
.Poglądytakie,reprezentowaneprzezdoktrynępotężnegopaństwa,ojed-
noznacznieogromnychambicjachpolitycznychiekonomicznychwskaliglobalnej,
niebrzmiąniestetyzperspektywyuważnegoobserwatoracałkiemwiarygodnie.
PrawnicytejrangicoSędziaXueprzedstawiająChinyjakojednegozliderówru-
chuDkopciuszków”społecznościmiędzynarodowej,broniącegowłasnej,wciążza-
grożonejsuwerenności,cojestoczywistymodwróceniemfaktówinaturalnierodzi
podejrzeniaostosowaniesiędoopisanejprzezM.Leonardataktykitaoguangyang
hui(Dukrywajciejasność,dbajcieociemność”),czylizmowymilczeniachińskich
środowiskopiniotwórczychnatematrzeczywistegobezprecedensowegowzrostu
mocarstwowejpotęgiChRL21.
Konsekwencjątegodośćskostniałegozperspektywyeuropejskiejnaukiprawa
międzynarodowegostanowiskaChinwobectradycyjnegopojęciasuwerennościjest
naturalniebardzowstrzemięźliwystosunekdokwestiiinterwencjiwogóle,ahuma-
nitarnejinterwencjiwszczególności.ChinyjakostałyczłonekRadyBezpieczeń-
stwaznanesązniechęciiczęstegokorzystaniazprawawetawzględemprojektów
rezolucjipodejmowanychwtrybierozdziałuVIIKartyNarodówZjednoczonych,
autoryzującychużyciesiływceluutrzymanialubprzywróceniamiędzynarodowego
pokojuibezpieczeństwa.Okazujesięjednak,żesceptycyzmChRLniejestcałkowi-
ciepryncypialny.Mimozdecydowanychigłośnychprotestówwzględemnieautory-
zowanejprzezRadęBezpieczeństwainterwencjiNATOwKosowiew1998r.,już
rokpóźniejChinypoparłyrezolucję1264(1999)z15września1999r.irezolucję
1272(1999)z25października1999r.wsprawieinterwencjihumanitarnejwTimo-
rzeWschodnim22.Oilemożnabytenprzypadekuznaćzawyjątekpotwierdzający
regułę,otyletrzebazauważyć,żewostatnichlatachChRLwydajesięwcorazwięk-
szymstopniuafrmowaćswojąrosnącąpotęgęipodejmowaćdecyzjewzględemdo-
puszczalnościmiędzynarodowychinterwencjiwsposóbbardziejselektywny.Jako
20
Ibidem,s.86;podobnieZ.Wang,B.Hu,China’sReform…,s.197.
21
M.Leonard,ZrozumiećChiny,Warszawa2009,s.166-169.
22
S/RES/1264(1999):http://daccess-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/N99/264/81/
PDF/N9926481.pdf?OpenElement[28.12.2012];S/RES/1272(1999):http://daccess-dds-ny.
un.org/doc/UNDOC/GEN/N99/312/77/PDF/N9931277.pdf?OpenElement[28.12.2012].
12
GDAŃSKIESTUDIAAZJIWSCHODNIEJ2013/3
