Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Międzynarodoweprawoprawczłowieka
Stosunekchińskichwładzidoktrynydomiędzynarodowegoprawaprawczłowieka
toobszernytemat28,zasługującyzcałąpewnościąnaosobneomówieniewwymia-
rzeprzekraczającymramytegoartykułu.Mającnauwadzedoniosłośćkwestiipraw
człowiekadlawspółczesnegoprawamiędzynarodowego,poniższeuwagipowinny
byćtraktowanejakosygnalizacyjnezperspektywygłównegotematutejanalizy.
PomimozainicjowaniaprocesustopniowegootwieraniasięChinnaświatpod
konieclat70.XXw.,uznanieprawamiędzynarodowegoprawczłowiekanastąpiło
dopieroodlat90.XXw
.Krwawewydarzeniazczerwca1989r.naPlacuNiebiań-
skiegoSpokoju(Tiananmen)pokazałybowiem,żewsensiepolitycznymrządChRL
wtymczasieodcinałsięodmiędzynarodowychnormprawczłowieka29.Jednakże
powydarzeniachz1989r.,oczywiścieniebezudziałudyplomatycznejpresjiZa-
chodu,wchińskiejpolityceprawczłowiekanastąpiłpewienpozytywnyprzełom,
przynajmniejwkontekścieprawnomiędzynarodowym.PolitykaChinbyłamotywo-
wanawtymczasienietylkochęciąodzyskaniatwarzynaareniemiędzynarodowej,
aletakżeperspektywąprzystąpieniadoWTO,którazostałaoddalonawczasieprzez
USAwłaśniezewzględunawydarzeniaz1989r.30Pozadziałaniamipolegającymi
nastopniowymprzystępowaniudowiększościmiędzynarodowychinstrumentów
ochronyprawczłowiekamożnawtymczasieobserwowaćszerszedziałaniaChRL,
jakwłączeniesięwinicjatywy,takiejakŚwiatowaKonferencjaPrawCzłowieka
wWiedniuw1993r.,wysyłanieprzezchińskirządgrupbadawczychnaZachód
celempoznawaniaróżnychkoncepcjiprawczłowiekaczyteżwprowadzeniebadań
inauczaniaprawczłowiekanachińskichuniwersytetachwlatach90.XXw
.31Doszło
nawetdotego,żewofcjalnymperiodykuDPrawoChińskie”(DZhongguofaxue”)
w1994r.pojawiłsięliberalnywswejwymowieartykułprominentnegoprawni-
kaLiBuyuna,zawierającytezyokoniecznościuznaniauniwersalnegocharakteru
standardówprawczłowieka32,choćbrakwystarczającychdowodów
,abystwierdzić,
żebyłtowowymczasieszerszylubtrwałytrend33.ObecnieChinystronąlicz-
28
Pomijamwtymmiejscutakżekwestięwewnętrzną,tojestpytanieostanprzestrzegania
prawczłowiekawsamychChinach,zarównowkontekściesytuacjifaktycznej,jakiistniejących
wprawieChRLgwarancjinormatywnych.
29
DongshengZang,China’s„Attitude”TowardsHumanRights:ReadingHungdahChiuintheEraof
theIraqWar,DMarylandJournalofInternationalLaw”2012,vol.27,s.288.
30
Ibidem,s.290.
31
Zob.ChenDingding,China’sParticipationintheHumanRightsRegime:AStateIdentityPerspective,
DChineseJournalofInternationalPolitics”2009,vol.2,issue3,s.401-404.
32
Podajęza:ibidem,s.403.
33
Wręczprzeciwnie,istniejąpóźniejszedowodynato,jakraportpodznaczącymtytułemDHu-
manRightsinName,SwayingPowerinReality”autorstwaChinaSocietyforHumanRights
Studies,żeofcjalnechińskiestanowiskopodkonieclat90.XXw
.przeczyłoideiuniwersalizmu
14
GDAŃSKIESTUDIAAZJIWSCHODNIEJ2013/3