Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
FrancuskiteatrkobietnaprzełomieXIXiXXwieku
43
SztukaRousseljestrodzajemfreskusymbolicznegoojawnym
przesłaniuantyklerykalnym61(wpodtytuleautorkaprecyzuje
zresztą,iżchodzio„scenęsymboliczną”),wktórym,niczym
wmoralitecieśredniowiecznymàrebours,pisarkaukazujeznie-
woleniekobietyprzezwładzękościelnąirepublikańskądzierżoną
niepodzielnieprzezmężczyzn.Akcjarozpoczynasięodprzejmu-
jącejlamentacjiEwy,któraubranajestjakniewolnicaiskutakaj-
danami.Klęczącpośrodkusceny,ubolewanadswoimmarnym
losem,choćnieuczyniłanic,bysobienaniegozasłużyć.Próbuje
więcswymwołaniemskruszyćsercabezdusznychpostaci,które
pozostająjednakniewzruszone.Polewejstroniesiedzinatronie
Kościół(wsztucerolętęgrakobieta,bowiemwjęzykufrancuskim
słowo„kościół”jestrodzajużeńskiego,podobniejak„społeczeń-
stwo”),przypominaonraczejduchaniżprawdziwąpostać.Mana
sobiedługie,czarnewelony,wręcetrzymaogromnąEwangelię,
otoczonyjestkwiatamiiświecami.Naścianiewidniejedużych
rozmiarówprzerażającykrucyfiks.TużzanobliwymKościołem
stojądziecizkadzielnicami,dalejwidaćorszakróżnychfunkcjo-
nariuszykościelnychekstrawaganckoodzianych:kardynałów,bi-
skupów,zwykłychksięży,atakżesióstrzakonnych.Poprzeciwnej
stronieusytuowanejestSpołeczeństwoubraneniczymRepublika
61
L.Taxil,Àbaslacalotte,Bibliothèqueanticléricale,Paris1879;S.Faure,
LescrimesdeDieu,„L’Actionsyndicale”1908;V
.Giraud,Anticléricalisme
etCatholicisme,„RevuedesDeuxMondes”1906,t.32;J.Bruhat,Anticlé-
ricalismeetmouvementouvrierenFranceavant1914.Esquissed’une
problématique,[w:]Christianismeetmouvementouvrier,LesEditions
Ouvrières,Paris1975;L.Dittrich,AntiklerikalismusinEuropa:Öffentlich-
keitundSäkularisierunginFrankreich,SpanienundDeutschland(1848–
1914),Vandenhoeck&Ruprecht,Göttingen2014;Là-haut,iln’yarien.
Anthologiedel’incroyanceetdelalibre-pensée,éd.N.Baillargeon,Presses
del’UniversitéLaval,Québec2011;R.Remond,L
’anticléricalismeenFrance,
de1815ànosjours,„Revuefrançaisedesciencepolitique”1977,nr3,
s.462–467;J.Lalouette,LaRépubliqueanticléricale,XIXe–XXesiècles,
Seuil,Paris2002;F
.Conti,Brevestoriadell’anticlericalismo,[w:]Cristiani
d’Italia.Chiese,Statoesocietà,1861–2011,red.A.Melloni,Istitutodella
EnciclopediaItalianaTreccani,Roma2011,s.667–683.
