Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JeanHéring:Kilkazadańfenomenologiisnu
33
zprzypadkiemtelepatii,który,jakjużsygnalizowaliśmy,możezda-
rzyćsiętakżewstaniejawy,azatemniejestzwiązanyzesnem.To
oczywiste,żewsprawdzonychszczegółachdanesnuniesąznoszone.
Dlategowłaśniemyśleliśmy,żenależałobyraczejmówićoelemencie
ponadnaturalnym,wykraczającympozaświatsnów,taksamozresztą
jakipozaświatjawy.
Winnychprzypadkachwydarzeniasąpostrzeganeflsymbolicznie”.
Znamyprzypadek,gdyśniącywidziałczłonkaswejrodzinyotoczone-
googniem,kiedytenwrzeczywistościwłaśniedoznawałpoparzenia.
Tutajzadziałałstosunektelepatyczny,zostałjednakzmodyfikowany
wsposóbcharakterystycznydlasnu;charakterystycznadlasnuten-
dencjadowidzeniawsposóbsymbolicznyjestznanaimogłabysłużyć
zatematoryginalnychstudiów11,dotyczącychflinterpretacji”snów
(Traumdeutung).
Bywajątakżesnyostrzegawcze,którychistnieniuniemożnaza-
przeczyć,mimożenieznanypozostajemechanizmpsychologiczny,
dziękiktóremumogąpojawićsięwprzyszłości.Należyjednakzazna-
czyć,żenaszauwagaodnośniedoznoszeniaświatasnuzchwilą
przebudzeniastosujesięwtychprzypadkachnanowo.Czegokolwiek
bowiembyśmysięztychsnówdowiedzieli,zdarzenienastąpiłowmo-
mencie,wktórymjewidzieliśmy.Niebyłozatemflprawdziwe”,cho-
ciażmogłobymniejlubbardziejdokładniezaistniećwprzyszłości12.
raturyparapsychologicznej.Niezapominajmyjednakozasłudzeprekursora,jakim
byłlekarzmedycynyJustinusKerner,którypodobnefenomenypoddałnaukowemu
badaniuwswejpracySeherinvonPrevorst,opublikowanejw1829roku(wydanej
ponowniew1894rokuprzezpsychologaKarlaDuPrela).
11Przyodrobinietreningumożnabadaćprzekształceniemyśliwobraznapo-
czątkusnu.Bywa,żezdarzasięnam,tużprzedzaśnięciem,rozmyślaćoteziefilozo-
ficznej,doktórejprzezwyciężeniasięprzygotowujemy.Wgłębokimśniewidzimy
siebie,rzucającychkamieniewoknabudynku.
12Wydajenamsię,żenajciekawszesnyostrzegawczetote,którespełniająsięje-
dynieczęściowo,ponieważkorzystamyznaszejwolności,każącimkłamaćwtakiej
mierze,wjakiejprzyszłośćzależyodnas.Znanesąprzypadkitegorodzaju:pasażer,
wnocpoprzedzającąpoczątekjegopodróży(statkiem,pociągiemlubinaczej),śni,że
podróżtakończysiękatastrofą,którejjestuczestnikiem.Odstępujeodzamiaruwy-
jazdu,jednakdowiadujesiępóźniej,żedowypadkulubzatonięciadoszłorzeczywiś-
ciewokolicznościachbardzopodobnychdotych,októrychśnił.Niebyłtozatem
zwykłyzbiegokoliczności,alemimotofatalizmteżniejestdoprzyjęcia.Przykład
przytaczaJeanLabadiewPeut-ondiredel’avenir?(Paris1941),studium,którepole-
camywyłączniezewzględunazawartewnimprzykłady.Cosiętyczyniepewne-
gocharakteruhipotezyprzypadkowychokoliczności—por.trafnąuwagęHenri
BergsonawtrzecimrozdzialejegoEnergiespirituelle(Paris1920;wydaniepol-
skie:Energiaduchowa.Tłum.K.Skorulski,P.Kostyło.Warszawa2004.
PrzypisM.P.).
3—FoliaPhilosophica
