Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JanDomaradzki
7
adaptacyjna”czy„dobrostanfizyczny,psychicznyispołeczny”[4].Znaczenia
terminów„zdrowie”i„choroba”zależąbowiemodcelów,okoliczności
iintencji,któreprzyświecająichtwórcom.Aponieważmogąonebyćróżne,
stąddefinicjezdrowiaichorobymajązastosowanietylkowograniczonym
zakresie[5].Stąd,choćpróbydefiniowaniazdrowiaichorobypodejmowali
lekarze,filozofowie,socjologowieipsychologowietododziśniezakończyłysię
onesukcesem.
Dziejesiętak,gdyżdefinicjeimodelezdrowiaichorobyzawdzięczająswą
funkcjęwyjaśniającąobecnymwnichzałożeniomteoretycznym,któresązkolei
uwarunkowane
dostępnymi
w
danymczasie
metodami
i
technikami
badawczymi.Samwybórzasadklasyfikacjichoróbzależybowiemodwiedzy
idoświadczeniaosobydokonującejklasyfikacji[6],aletakżeodwartości
iprzekonańkulturowychdotyczącychstanówpożądanychiniepożądanych.
Ztegopowodu,klasyfikacjechoróbzXIXwiekubazowałynauszkodzeniach
izmianachanatomicznych,ajużkilkadziesiątlatpóźniejustąpiłymiejsca
kryteriumprzemianfizjologicznych,anastępnieczynnikowizakaźnemu,co
stanowiłoefektodkryćmikrobiologii.PodkoniecXXwiekuwzrosłarola
czynnikaimmunologicznego,aobecniecorazwięcejchoróbjestformułowanych
wkategoriachgenetycznych[7-9].Ichoćklasyfikacjachoróbuwzględnia
rzeczywisty,naturalnystanrzeczy,tosamabudowaklasyfikacjizależyod
przyjętychkryteriów.Wybórtenodzwierciedlazaśwartościinormykulturowe
orazpraktyczneinteresymedycynyistanposiadanejwiedzy.Pozatym,
definicjezdrowiaichorobymającharakterpragmatyczny:ichstosowalność
zależyodichużyteczności[3,10,11].JakzauważaBjørnHofmann[12]:
„Czynieniedobrajestbardziejistotneodznalezieniaprawdy”.Jednocześniecele
medycynyzdająsiębyćpochodnąspołecznegorozumieniaobupojęć.
