Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Granicerozumieniaprzeszłości...
23
swychpracachmetamorfozypojęciafilozofii,odstarożytnościpo
renesans,Domańskizauważa1ajegobadaniadotycząpodobnej
materiiiidąwanalogicznymkierunku,costudiaPierre’aHadota
iEugeniaGarina1żeetyczno-praktycystycznerozumieniefilozo-
fiizradykalizowałosięiupowszechniłowepocehellenistycznej
orazrzymskiej,wczymistotnąrolęodegraliCyceron,Seneka,
Epiktet,azwłaszczaPlutarch24.
Uwagiteskłaniajądopogłębieniaspojrzenianaznaczenie
icharakterkompendiumDiogenesaLaertiosa.JegoŻywoty...zteo-
retycznegopunktuwidzeniaistotnieuznaćtrzebazamałoinspi-
rujące.Rzeczwtymjednak,żewjegoczasach,zgodniezówczes-
nąpraktycystycznąkoncepcjąfilozofii,wprzeszłościfilozofii
szukano,jaksięzdaje,nietyleoparciawwysiłkachzmierzających
dopoznania„ostatecznejrzeczywistości”,ilewzorówpostawży-
ciowychpomagającychodpowiedziećnapytanie:jakżyć?.Innymi
słowy,wyjaśnieniaspecyfikihistoriografiiDiogenesa,awpewnym
sensieijejdowartościowania,szukaćtrzebawdominującejwów-
czaskoncepcjifilozofii,któraaspektdlaStagirytynajważniejszy1
teoretyczny1podporządkowałaaspektowipraktycznemu,wnim
definiująccelefilozofowania.Jeślitouwzględnić,historiografia
przedstawiającapoglądyfilozofówwkontekścieichżycia(ściślej,
etykirealizowanejwżyciuiuzewnętrzniającejsięwzachowaniu
lubwosobowościfilozofa),niezaśzpunktuwidzeniaautono-
micznegorozwojuteoriinabieraswoistego,wciążjednakparexcel-
lencefilozoficznegoznaczenia,zgodnegozduchemfilozofiihelle-
nistycznejirzymskiej25.
Rewizjępraktycystycznegorozumieniafilozofiiniesiejednak
zsobąodIIIwiekurozwijającasięmyślOjcówKościołaifilozofia
chrześcijańska.Rewizjatadokonujesięwimięnakazówmoral-
nychwynikającychzewangelicznegoObjawieniaorazzpostulatu
realizacjiichwżyciunawzórChrystusaichrześcijańskichświę-
tych.WMetamorfozachpojęciafilozofiipokazujeDomańskinara-
stanietegoprocesu1stopniowądezintegracjęPlatońskiegorozu-
mieniafilozofii(uzgadniającegoaspektpraktycznyiteoretyczny),
którawyrażasięwmarginalizacjiautonomicznejmoralnościprak-
tykowanejprzezfilozofanarzeczteorii,codokonujesięosta-
teczniewramachśredniowiecznejscholastyki.Tendencjata
bowiem,jegozdaniem,skutkujewwiekuXIIIdrugim(poArysto-
telesowskim),jeszczebardziejradykalnymuteoretycznieniem„po-
24Ibidem,s.149.
25Zob.J.DOMAŃSKI:Metamorfozypojęciafilozofii.Tłum.Z.MROCZKOWSKA,
M.BUJKO.Warszawa1996,s.15.
